Είναι σχεδόν ειρωνικό: το ελληνικό Δημόσιο, που διεκδικεί μέχρι και το τελευταίο τετραγωνικό από τους πολίτες, δεν γνωρίζει τι περιουσία έχει το ίδιο. Χιλιάδες ακίνητα, που ανήκουν σε ανθρώπους χωρίς κληρονόμους, παραμένουν για χρόνια αναξιοποίητα, εγκαταλελειμμένα ή μπλεγμένα σε ατέρμονες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Κι όλα αυτά, ενώ η χώρα βιώνει μια νέα στεγαστική κρίση και χιλιάδες πολίτες δυσκολεύονται να βρουν σπίτι να μείνουν.

Μετά από δεκαετίες αδιαφορίας, το υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε να «πιάσει το νήμα» των σχολαζουσών κληρονομιών. Μέσω της διασύνδεσης του πληροφοριακού του συστήματος με το Περιουσιολόγιο της ΑΑΔΕ, επιχειρεί να αποκτήσει για πρώτη φορά ξεκάθαρη εικόνα για την ακίνητη περιουσία που –θεωρητικά– ανήκει στο Δημόσιο. Στόχος είναι να εντοπιστούν και να αξιοποιηθούν όσα ακίνητα έχουν μείνει στα αζήτητα, να μπουν σε τάξη τα αρχεία, και να πάψουν να ρημάζουν περιουσίες που θα μπορούσαν να αποφέρουν όφελος στην κοινωνία.

Στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο προβλέπεται η δημιουργία ενός Ηλεκτρονικού Μητρώου Κοινωφελών Περιουσιών και μιας Πλατφόρμας Σχολαζουσών Κληρονομιών. Οι δύο νέες ψηφιακές βάσεις θα συνδεθούν με τα υπάρχοντα μητρώα του Δημοσίου, ώστε να υπάρξει επιτέλους ενιαία εικόνα για ό,τι ανήκει στο κράτος. Παράλληλα, σχεδιάζεται η ίδρυση ειδικού φορέα που θα αναλάβει τη διαχείριση και αξιοποίηση αυτών των περιουσιών, υποτίθεται προς όφελος κοινωνικών και στεγαστικών προγραμμάτων.

Όμορφα ακούγονται όλα αυτά στα χαρτιά. Μόνο που το κράτος έχει αποδείξει πολλές φορές ότι μεταξύ «σχεδιάζω» και «υλοποιώ» υπάρχει μια χαώδης απόσταση. Την τελευταία πενταετία, για παράδειγμα, εκκαθαρίστηκαν μόλις 100 ακίνητα από σχολάζουσες κληρονομιές, την ώρα που πάνω από 7.000 υποθέσεις παραμένουν ανοιχτές. Και σε αρκετές περιπτώσεις, η αναγνώριση του δικαιώματος του Δημοσίου καθυστερεί ή μπλοκάρεται εξαιτίας πλαστών διαθηκών, κακοδιαχείρισης ή απλώς αδιαφορίας.

Η νέα πλατφόρμα, σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρη Παπαστεργίου, θα επιτρέπει σε εκτελεστές διαθηκών και εκκαθαριστές να υποβάλλουν ηλεκτρονικά τα στοιχεία των ακινήτων που περιέρχονται υπέρ του Δημοσίου. Τα δεδομένα θα διασταυρώνονται αυτόματα, με στόχο να εντοπίζονται και να καταγράφονται όλα τα ακίνητα που αφορούν κληρονομιές χωρίς δικαιούχους.

Στην πράξη, πρόκειται για μια ψηφιακή «απογραφή» της ξεχασμένης δημόσιας περιουσίας. Αν λειτουργήσει σωστά, θα μπορούσε να αποφέρει έσοδα, να δώσει λύσεις στη στέγαση ευάλωτων νοικοκυριών και να περιορίσει τη διαφθορά. Αν όχι, θα μείνει ένα ακόμη φιλόδοξο σχέδιο που θα προστεθεί στον μακρύ κατάλογο των «ψηφιακών μεταρρυθμίσεων» που χάθηκαν στη μετάφραση.

Το σίγουρο είναι πως η πρωτοβουλία αυτή έρχεται με καθυστέρηση δεκαετιών. Σε μια χώρα όπου τα αυθαίρετα νομιμοποιούνται με το κιλό, αλλά το ίδιο το κράτος αγνοεί τα δικά του ακίνητα, η ψηφιακή τάξη δεν είναι απλώς αναγκαία· είναι ζήτημα αξιοπιστίας. Μένει, λοιπόν, να αποδειχθεί αν η νέα πλατφόρμα θα «ξεσκονίσει» πραγματικά την περιουσία του Δημοσίου ή αν θα προστεθεί στα γνωστά κουτιά με τα ωραία λογότυπα, που ανοίγουν μόνο στις προεκλογικές εξαγγελίες.

Διαβάστε επίσης:

Bitcoin: Το μεγάλο σορτάρισμα – Πώς χάθηκαν σε ένα βράδυ 19 δισ. $ με ένα tweet του Τραμπ και δύο «παίκτες» κέρδισαν 160 εκατομμύρια

Συντάξεις Νοεμβρίου 2025: Νωρίτερα οι πληρωμές λόγω 28ης Οκτωβρίου – Πότε θα φανούν τα χρήματα στα ATM

Ξεκινά την Τετάρτη η διάθεση πετρελαίου Θέρμανσης: Τι αλλάζει στα παραστατικά αγοράς για τις επιδοτήσεις