Σε θεματικές ξεναγήσεις στα έργα της Μόνιμης Συλλογής και στις περιοδικές εκθέσεις της, τόσο στο Κεντρικό Κτήριο όσο στα Παραρτήματά της, καθώς και στα πλούσια εκπαιδευτικά της προγράμματα, προσκαλεί η Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου το κοινό, στο ξεκίνημα της νέας χρονιάς.

Οι μουσειοπαιδαγωγοί της ΕΠΜΑΣ έχουν σχεδιάσει για τον Ιανουάριο ένα πολυποίκιλο πρόγραμμα δράσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Η όμορφη εκπαιδευτική δράση «Μια μαγική νύχτα στο Μουσείο» επαναλαμβάνεται και τον μήνα αυτόν, λόγω της μεγάλης ανταπόκρισης του κοινού, με τους μικρούς μας φίλους να έχουν ακόμη μία ευκαιρία να έρθουν με τις πιτζάμες τους στο Μουσείο και να εξερευνήσουν τους εικαστικούς του θησαυρούς!

Για όσους δεν πρόλαβαν να δουν ή θέλουν να επισκεφθούν ξανά την έκθεση Παναγιώτης Τέτσης, Η εμμονή του βλέμματος, υπενθυμίζουμε ότι η έκθεση ολοκληρώνεται στις 11 Ιανουαρίου.

Η τελευταία ξενάγηση από την επιμελήτρια της έκθεσης θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 7 Ιανουαρίου.

Επίσης, η έκθεση χαρακτικών έργων του Francisco Goya με τίτλο Los Caprichos παρατείνεται μέχρι τα τέλη Απριλίου, δίνοντας τη δυνατότητα, σε όσους δεν είχαν μέχρι σήμερα την ευκαιρία, να την απολαύσουν.

Εθνική Πινακοθήκη  – Κεντρικό Κτήριο 

Εκπαιδευτικά Προγράμματα

Η Πινακοθήκη των Συναισθημάτων

Ποιο συναίσθημα κατακλύζει τη μικρή Ρουμπίνα στο έργο Κοπέλα στο Παράθυρο του Γεωργίου Άβλιχου; Πώς πιστεύετε ότι νιώθουν οι Λουόμενες του Κωνσταντίνου Παρθένη; Εμπνευσμένο από το παιδικό βιβλίο The Grand Hotel of Feelings της Lidia Brankovic και βασισμένο στις πρακτικές της κοινωνικής και συναισθηματικής μάθησης στο μουσείο, το πρόγραμμα Η Πινακοθήκη των Συναισθημάτων φιλοδοξεί να φέρει τους μαθητές και τις μαθήτριες σε επαφή με τον κόσμο των συναισθημάτων, καλλιεργώντας τη σχέση με τους άλλους, μέσα από την κατανόηση της σχέσης με τον εαυτό. Μέσα από την περιήγηση στα έργα της μόνιμης συλλογής του μουσείου, τα παιδιά θα έρθουν σε επαφή με τα συναισθήματα που κρύβονται πίσω από τα έργα, ενώ στο εικαστικό εργαστήριο που θα ακολουθήσει θα κληθούν να διαλέξουν το χρώμα που αντιστοιχεί σε κάθε συναίσθημα.

Μια μαγική νύχτα στο Μουσείο

Ελάτε να ζήσουμε μια νυχτερινή περιπέτεια στην Εθνική Πινακοθήκη, φορώντας τις πιτζάμες μας! Το παιδικό εργαστήριο της Εθνικής Πινακοθήκης προσκαλεί τα παιδιά σε μία ξεχωριστή βραδιά όπου, ντυμένα άνετα, θα έχουν την ευκαιρία να ακούσουν παραμυθένιες ιστορίες και να δημιουργήσουν ευφάνταστα γούρια για τη νέα χρονιά, εμπνευσμένα από τους πίνακες της μόνιμης συλλογής της Εθνικής Πινακοθήκης, μέσα σε μια μαγική ατμόσφαιρα.

Σχεδίαση: Χριστίνα Μπότσου, Μουσειοπαιδαγωγός της ΕΠΜΑΣ & Φρύνη Καρζή, Μουσειοπαιδαγωγός της ΕΠΜΑΣ                                                                                                                                                        Διεξαγωγή: Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της ΕΠΜΑΣ  

Μικρά κομμάτια, μεγάλες ιστορίες

Τι συνέβαινε στην κοπή βασιλόπιτας της Εθνικής Πινακοθήκης το 1991; Ποιες ιστορίες βρίσκονται πίσω από ένα μουσείο και τους ανθρώπους του; Με αφορμή τη νέα περιοδική έκθεση της Εθνικής Πινακοθήκης με τίτλο Νατάσα Μπιζά – Changing Grounds: Συμπληρωματικές Αφηγήσεις στο Αρχείο της Εθνικής Πινακοθήκης, σε επιμέλεια της Ελπινίκης Μεϊντάνη, σας προσκαλούμε σε μία ιδιότυπη «Κοπή Βασιλόπιτας» στον χώρο του μουσείου. Μετά από μια σύντομη ξενάγηση στην έκθεση και με αφορμή το ομώνυμο έργο, οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες θα συζητήσουν με ανθρώπους που εργάζονται στο μουσείο, όπως οι φύλακες, οι καθαριστές/τριες και οι επιμελητές/τριες. Τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να γνωριστούν με το προσωπικό του μουσείου, να συνομιλήσουν μαζί του και να θέσουν ερωτήσεις γύρω από την πολιτιστική εργασία, την καθημερινότητα μέσα στο μουσείο και τις ιστορίες που παραμένουν αθέατες στο κοινό.

Θα ακολουθήσει εικαστικό εργαστήριο, στο οποίο οι συμμετέχοντες θα κατασκευάσουν συλλογικά μια εικαστική βασιλόπιτα. Στο τέλος της δραστηριότητας, τα παιδιά θα πάρουν μαζί τους ένα κομμάτι ως στολίδι και θα προσφέρουν ένα ακόμη σε έναν/μία εργαζόμενο/η του μουσείου, ενισχύοντας την έννοια της προσφοράς και της κοινοτικότητας. Το πρόγραμμα επιδιώκει να καλλιεργήσει τη συνεργατικότητα και την ενσυναίσθηση των παιδιών, μέσα από την αναγνώριση της σημασίας των διαφορετικών επαγγελμάτων που συνθέτουν τον ζωντανό οργανισμό του μουσείου.

Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Χριστίνα Μπότσου, Μουσειοπαιδαγωγός της ΕΠΜΑΣ

Όταν ο κόσμος γίνεται ουράνιο τόξο

Μ’ ένα εορταστικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα αφιερωμένο στο χρώμα, το μουσείο υποδέχεται τη Νέα Χρονιά μέσα από το έργο του Παναγιώτη Τέτση. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μια σύντομη περιήγηση στην αναδρομική έκθεση Παναγιώτης Τέτσης, Η εμμονή του βλέμματος. Εκεί που υπάρχουν τα ουράνια τόξα, οι συμμετέχοντες θα γνωρίσουν τη θεωρία των χρωμάτων και θα εξασκηθούν στην παρατήρηση και κατανόηση της τολμηρής, εκφραστικής χρήσης του χρώματος από τον ζωγράφο. Στη συνέχεια, μέσα από δημιουργικές δραστηριότητες, θα συνθέσουν τα δικά τους ουράνια τόξα, μετατρέποντας το χρώμα σε σύμβολο αισιοδοξίας, φαντασίας και καλής τύχης για τη νέα χρονιά. Η δράση εγκαινιάζει τα εκπαιδευτικά προγράμματα του 2026 και αποτελεί μία από τις τελευταίες ευκαιρίες συμμετοχής, καθώς η έκθεση λήγει στις 11 Ιανουαρίου 2026.

Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Φρύνη Καρζή, Μουσειοπαιδαγωγός της ΕΠΜΑΣ

Ξεναγήσεις 

Francisco Goya, Los Caprichos – Μόνιμη Συλλογή

Η σειρά των 80 χαρακτικών με τίτλο Los Caprichos, η οποία ανήκει στις μόνιμες συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης, αγοράστηκε μαζί με τις υπόλοιπες χαρακτικές σειρές του Francisco Goya το 1961 από τον τότε διευθυντή Μαρίνο Καλλιγά και είναι η πρώτη  ̶  η μία από τις δύο (μαζί με τις Ταυρομαχίες)  ̶  που εκτέθηκαν όσο ο καλλιτέχνης ήταν εν ζωή.

Η σειρά Los Caprichos, που ο Francisco Goya δημοσιεύει στις αρχές του 1799, αποτελεί ένα έργο-ορόσημο στην καλλιτεχνική του εξέλιξη, καθώς για πρώτη φορά ο επίσημος ζωγράφος της Ισπανικής Αυλής αφήνεται να εκφράσει τον επαναστατικό χαρακτήρα μιας τέχνης ώριμης και απελευθερωμένης από τις δεσμεύσεις των δημόσιων παραγγελιών.  Επιμέλεια έκθεσης: Κατερίνα Ταβαντζή, Ιστορικός Τέχνης, Επιμελήτρια Χαρακτικής της ΕΠΜΑΣ

Γνωρίζοντας τον Παναγιώτη Τέτση – Θεματική Ξενάγηση

Σε συνέχεια του κύκλου των θεματικών ξεναγήσεων θα επισκεφθούμε γωνιές της Ελλάδας και του εξωτερικού μέσα από το βλέμμα του Παναγιώτη Τέτση στην περιοδική έκθεση του μουσείου με τίτλο: Παναγιώτης Τέτσης, Η εμμονή του βλέμματος. Από την εμβληματική λαϊκή αγορά της οδού Ξενοκράτους με τον έντονο χρωματισμό έως τα σκιερά πεύκα της Ύδρας, θα ταξιδέψουμε και θα γνωρίσουμε έναν από τους μεγαλύτερους Έλληνες ζωγράφους του 20^ού αιώνα.    

Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Μαρίνα Τομαζάνη, Ιστορικός Tέχνης & Επιμελήτρια της ΕΠΜΑΣ

Δυτικοευρωπαϊκή Ζωγραφική – Θεματική Ξενάγηση

Σε συνέχεια του κύκλου των θεματικών ξεναγήσεων θα επισκεφθούμε την πτέρυγα του μουσείου όπου εκτίθενται έργα Δυτικοευρωπαίων καλλιτεχνών από την περίοδο της Αναγέννησης έως τα μέσα του 20^ού αιώνα. Από τον Ιταλό Ζανίνο ντι Πιέτρο (1380-1448) έως τον Πάμπλο Πικάσο (1881-1973), θα εξετάσουμε τις αλλαγές στην τεχνική και τη θεματολογία της ζωγραφικής των Κάτω Χωρών, της Ισπανίας της Ιταλίας και της Γαλλίας.

Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Μαρίνα Τομαζάνη, Ιστορικός τέχνης & Επιμελήτρια της ΕΠΜΑΣ

Παναγιώτης Τέτσης, Η εμμονή του βλέμματος

Με αφορμή  την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του Παναγιώτη Τέτση, η Εθνική Πινακοθήκη παρουσιάζει μεγάλη αναδρομική έκθεση αφιερωμένη στο έργο του.

Ο Π. Τέτσης, ζωγράφος, χαράκτης, δάσκαλος, ακαδημαϊκός, ο οποίος είχε διατελέσει Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής και Πρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης, υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες που με το έργο και τη διδασκαλία τους διαμόρφωσαν την Ελληνική μεταπολεμική ζωγραφική.

Επιμέλεια: Έφη Αγαθονίκου, Διευθύντρια Συλλογών, Καλλιτεχνικού και Μουσειολογικού Προγραμματισμού της ΕΠΜΑΣ

Χάρτινες Εικόνες – Οι Απαρχές της Ελληνικής Χαρακτικής

Η έκθεση με τίτλο Χάρτινες Εικόνες – Οι Απαρχές της Ελληνικής Χαρακτικής παρουσιάζει τα θρησκευτικά χαρακτικά της συλλογής της Εθνικής Πινακοθήκης, μια λιγότερο γνωστή μορφή τέχνης η οποία επί δυόμισι περίπου αιώνες (μέσα 17ου-τέλος 19ου αι.) γνώρισε τεράστια διάδοση, από τα τουρκοκρατούμενα εδάφη ως τις εσχατιές της Ορθόδοξης Ελληνικής διασποράς.

Η έκθεση διαρθρώνεται σε δύο ενότητες. Η πρώτη περιλαμβάνει μια σειρά από αγιορείτικα χαρακτικά του 18ου και του 19ου αι.: πανοραμικές απόψεις μοναστικών κέντρων όπως το Όρος Σινά ή το Άγιον Όρος, αναπαραστάσεις μοναστηριών, μορφές Αγίων ή σκηνές από τα πάθη του Χριστού, οι απεικονίσεις αυτές είναι συχνά επιζωγραφισμένες ή συνοδεύονται από τις αντίστοιχες χάλκινες μήτρες. Στη δεύτερη, ένα Προσκυνητάριον των Αγίων Τόπων (έκδοση: Βιέννη 1807), βιβλίο με περιγραφικό κείμενο και πρωτότυπα χαρακτικά έργα που αναπαριστούν μνημεία της Ιερουσαλήμ και σκηνές από τη ζωή και τα Πάθη του Χριστού, πλαισιώνεται από μια επιλογή από αντίστοιχα χαρακτικά έργα σε ελεύθερα φύλλα που ανήκουν στις συλλογές του μουσείου.

Με την έκθεση αυτή, η οποία παρουσιάζεται στην είσοδο του πρώτου ορόφου, η Εθνική Πινακοθήκη εγκαινιάζει μια σειρά παρουσιάσεων που στοχεύουν στη γνωριμία του κοινού με τη χαρακτική τέχνη, όπως αυτή εξελίχθηκε στον ελληνικό χώρο.

Επιμέλεια έκθεσης: Κατερίνα Ταβαντζή

Εθνική Γλυπτοθήκη 

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά

Στη Φάρμα της Τέχνης: Μια Ιστορία για μικρούς και μεγάλους

Στη Γλυπτοθήκη βρίσκεται μια φάρμα αλλιώτικη από τις άλλες. Εκεί, τα ζώα της τέχνης δεν έχουν φωνές· έχουν ιστορίες. Ιστορίες που ξυπνούν μέσα από τη φαντασία και τη δημιουργία.

Η αφήγησή μας είναι εμπνευσμένη από το αλληγορικό μυθιστόρημα Η Φάρμα των Ζώων (1945) του Τζορτζ Όργουελ, ενός από τους σημαντικότερους συγγραφείς του 20ού αιώνα. Το εμβληματικό του σύνθημα:  «Όλα τα ζώα είναι ίσα, αλλά κάποια ζώα είναι πιο ίσα από τα άλλα» θα γίνει η αφετηρία για παιχνίδι, συζήτηση και δημιουργική εξερεύνηση.

Μικροί και μεγάλοι θα περιπλανηθούν στη Φάρμα της Τέχνης, θα συναντήσουν τα «ζώα» της και θα γίνουν κι εκείνοι κομμάτι μιας ιστορίας που ζωντανεύει στο φυσικό περιβάλλον του Άλσους.

Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Φρύνη Καρζή, Μουσειοπαιδαγωγός της ΕΠΜΑΣ 

ΙΣΕΤ 

Εικαστική Πορεία προς τις Πρέσπες: Περπατώντας με τις ιδέες και τις εικόνες

Το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης, σε συνεργασία με το Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, διοργανώνει ημερίδα με θέμα Εικαστική Πορεία προς τις Πρέσπες: περπατώντας με τις ιδέες και τις εικόνες. Πρόκειται για μια ανοιχτή, διαδραστική εκδήλωση αφιερωμένη στη σχέση της σύγχρονης τέχνης με το περπάτημα, τον τόπο και τις κοινοτικές πρακτικές. Η εκδήλωση προσεγγίζει την Εικαστική Πορεία προς τις Πρέσπες ως μια μακρόχρονη καλλιτεχνική και παιδαγωγική διαδικασία που αναπτύσσεται από το 2007 έως σήμερα, αναδεικνύοντας τον ρόλο του τόπου ως ενεργού πεδίου καλλιτεχνικής έρευνας, αισθητηριακής εμπειρίας και συλλογικής μνήμης.

Πρόγραμμα

Η ημερίδα δομείται σε τρεις ενότητες:

1η Περίοδος – Προβολή ντοκιμαντέρ

Προβάλλεται το ντοκιμαντέρ Is Walking Art? (55΄) του σκηνοθέτη Χρήστου Ιωαννίδη, το οποίο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο των Διεθνών Συναντήσεων/Συνεδρίου 2019 και καταγράφει την προβληματική της περιπατητικής τέχνης στην περιοχή των Πρεσπών, μέσα από τις προσεγγίσεις καλλιτεχνών και θεωρητικών από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

2η Περίοδος – Η Εικαστική Πορεία: Ιδέες, εικόνες, πρακτικές

Με δεκάλεπτες εισηγήσεις και υπό τον συντονισμό της Δρος Ασπασίας Βουδούρη (Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής), πανεπιστημιακοί και ιστορικοί τέχνης συζητούν το εννοιολογικό, καλλιτεχνικό και παιδαγωγικό πλαίσιο της Εικαστικής Πορείας, τη σύνδεσή της με διεθνείς περιπατητικές πρακτικές και τη διαμόρφωση ενός «ανοικτού εργαστηρίου ιδεών» στον τόπο των Πρεσπών.

3η Περίοδος – Βιωματικές συνθήκες ενός τόπου

Σύντομες αφηγήσεις, teasers και ανοιχτή συζήτηση με το κοινό, με συντονιστή τον Νίκο Πατσαβό (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων). Καλλιτέχνες, ερευνητές και κάτοικοι των Πρεσπών μοιράζονται εικόνες και εμπειρίες από τη συμμετοχή τους στην Εικαστική Πορεία, ενεργοποιώντας έναν συλλογικό αναστοχασμό γύρω από τη μνήμη, τον τόπο και την περιπατητική εμπειρία.

Συμμετέχουν καλλιτέχνες, πανεπιστημιακοί, ερευνητές και κάτοικοι των Πρεσπών.

Συντονισμός εκδήλωσης:

Γιάννης Ζιώγας: Ζωγράφος, Καθηγητής, Σχολή Καλών Τεχνών, Τμήμα Εικαστικών Τεχνών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας

Νατάσα Τσαροπούλου: Επιμελήτρια ΙΣΕΤ – Παράρτημα Εθνικής Πινακοθήκης και Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου

Η εκδήλωση ολοκληρώνεται με ένα μικρό γευστικό ταξίδι στις Πρέσπες.

Παράρτημα ΕΠΜΑΣ – Κέρκυρα

Ξενάγηση 

Παράλληλες αφηγήσεις 

Ξενάγηση στο πλαίσιο του δημόσιου προγράμματος για την έκθεση Η ζωγραφική στο Ιόνιο, 18^ος – 19^ος αιώνας

Στις Παράλληλες Αφηγήσεις, η επιμελήτρια του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα, Μαρίνα Παπασωτηρίου, ξεναγεί το κοινό στην έκθεση Η ζωγραφική στο Ιόνιο, 18ος – 19ος αιώνας μαζί με έναν καλεσμένο από τον χώρο της τέχνης, της ιστορίας, της μουσικής ή της λογοτεχνίας. Προσφέρεται έτσι μία νέα οπτική στην έκθεση, που εμπλουτίζει τη μουσειακή αφήγηση και δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες να απολαύσουν τα εκθέματα με διαφορετικό τρόπο κάθε φορά.

Η δράση ξεκίνησε με μεγάλη επιτυχία τον Δεκέμβριο του 2025, με καλεσμένο τον κύριο Κώστα Σουέρεφ, αρχαιολόγο, επίτιμο έφορο αρχαιοτήτων, ο οποίος ξενάγησε το κοινό με θέμα «Η Ζωγραφική στο Ιόνιο, 18ος-19ος αιώνας – Αστικοί χώροι, δημόσιοι και ιδιωτικοί» .

Την Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2026, στις 11.30, καλεσμένη είναι η κυρία Μίρκα Παλιούρα, Επίκουρη Καθηγήτρια της Ιστορίας της Τέχνης στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, στο Τμήμα Ιστορίας και Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Επιστημών, η οποία θα εστιάσει στο θέμα «Γυναίκες πάνω και πέρα από τον καμβά».

Με την ευγενική χορηγία της Dream Cooking – Art de la table

Παράρτημα ΕΠΜΑΣ – Ναύπλιο

Διαλογική συζήτηση με τον καθηγητή Ευάνθη Χατζηβασιλείου για το βιβλίο του με τίτλο Εθνικός Διχασμός: Οι επιπτώσεις στους θεσμούς και στην πολιτική κουλτούρα (Εκδόσεις Πατάκη)

Το Σάββατο 10 Ιανουαρίου 2026, στις 7:00 μ.μ., στο Παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου στο Ναύπλιο, θα πραγματοποιηθεί συζήτηση ανάμεσα στον συγγραφέα Ευάνθη Χατζηβασιλείου και στο κοινό, με αφορμή το βιβλίο του Εθνικός Διχασμός: Οι επιπτώσεις στους θεσμούς και στην πολιτική κουλτούρα (Εκδόσεις Πατάκη).

Ο κύριος Ευάνθης Χατζηβασιλείου είναι Καθηγητής Ιστορίας του Μεταπολεμικού Κόσμου στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία.

Τον συγγραφέα θα καλωσορίσει η κυρία Λαμπρινή Καρακούρτη – Ορφανοπούλου, Ιστορικός της Τέχνης και Υπεύθυνη του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου στο Ναύπλιο.

Τη συζήτηση θα συντονίσει ο κύριος Νικόλαος Μπουμπάρης, Φιλόλογος – Ιστορικός, Πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Αργολίδας.

Διαβάστε επίσης:

«Το Τεστ» του Τζόρντι Βαγιέχο Ντουάρι

Παγκόσμια θλίψη για την «Μπεμπέ»: Ποια ήταν η τελευταία της επιθυμία

«Πέρυσι ακόμα»: Η Μερόπη Κοσσυβάκη υπογράφει μια νέα ελληνική εκδοχή του «Last Christmas»