Η κυβέρνηση ετοιμάζει δεύτερο συμπληρωματικό προϋπολογισμό για την αντιμετώπιση της αβεβαιότητας, ενώ η Κομισιόν κάνει υποθέσεις και για πρόσθετες πιστώσεις 0,4% του ΑΕΠ για το 2022, δηλαδή σχεδόν 800 εκατ. ευρώ επιπλέον, οι οποίες «αναμένεται να ψηφιστούν μέσω ενός δεύτερου συμπληρωματικού προϋπολογισμού έως τον Σεπτέμβριο του 2022».

Δεύτερος συμπληρωματικός προϋπολογισμός πάντως μέσα στην ίδια χρονιά δεν είχε χρειαστεί ούτε στη μεγάλη έξαρση της πανδημίας.

Τα κλιμάκια της Κομισιόν στη 14η έκθεσή τους εκτιμούν ότι η ενεργειακή κρίση θα «στοιχίσει» φέτος στη χώρα μας υπερβολικά υψηλό πληθωρισμό (6,3%) και τραβούν το χειρόφρενο στις προβλέψεις για ανάπτυξη (3,5%). Την ίδια ώρα πάντως η κυβέρνηση ευελπιστεί να καλύψει μέρος του κόστους από το ενεργειακό πακέτο, με τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ από τον φόρο 90% στα υπερέσοδα των παραγωγών ρεύματος.

Εκτός από μέτρα στήριξης, όμως, η έκθεση θυμίζει τους κινδύνους της χώρας από το υψηλό δημόσιο χρέος, που, για να παραμείνει εξυπηρετήσιμο και να μην οδηγήσει σε άλλες κρίσεις, όπως αυτή της προηγούμενης δεκαετίας, θα πρέπει να υποστηρίζεται από σταθερά πρωτογενή πλεονάσματα.

Όχι σε πρόσθετες δαπάνες

Όπως αναφέρεται στην έκθεση, πρέπει να αποτραπούν οι πρόσθετες δαπάνες που θα εκτροχιάζουν τους στόχους του προϋπολογισμού και προειδοποιεί για τις υψηλές αναταράξεις και τον κίνδυνο ύπαρξης μακροοικονομικών ανισορροπιών χτυπώντας καμπανάκι ότι «τα χειρότερα είναι μπροστά».

Καταγράφει αναλυτικά τα μέτρα που έχει λάβει μέχρι σήμερα η κυβέρνηση για την ανάσχεση των πιέσεων στις τσέπες νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τις εφιαλτικές τιμές της ενέργειας και των καυσίμων, με εκτενή αναφορά στο εθνικό σχέδιο για τη μείωση των λογαριασμών του ηλεκτρικού, την επιδότηση καυσίμων αλλά και την επέκταση έως το τέλος του έτους των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ για εστίαση, μεταφορές και τουριστικό πακέτο.

Απαραίτητες οι παρεμβάσεις

Από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αρμόδια στελέχη εξηγούν ότι οι παρεμβάσεις είναι απαραίτητες προκειμένου να αναχαιτιστεί η συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης. Οι εκτιμήσεις που υπάρχουν είναι ότι όσο συνεχίζεται ο πόλεμος η επιδείνωση της κατάστασης θα συνεχίζεται, με αποτέλεσμα να επηρεαστούν οι τιμές από ένα ευρύ φάσμα προϊόντων.

Το μεγαλύτερο ερώτημα αυτή τη στιγμή για την κυβέρνηση είναι το περιεχόμενου του πακέτου των μέτρων, γνωρίζοντας μάλιστα ότι δεν μπορεί ούτε να εξαφανίσει τις αυξήσεις ούτε να καλύψει τις ανάγκες σε όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες. Η βασική κατεύθυνση είναι τα συναρμόδια υπουργεία να επικεντρωθούν στη μείωση των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος και σε μια στοχευμένη παρέμβαση στα καύσιμα.

Στον τομέα του ηλεκτρικού ρεύματος οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές αποκαλύφθηκαν με τις κυβερνητικές ανακοινώσεις αναφορικά με το νέο πακέτο μέτρων. Από εκεί προέκυψε ότι από την 1η Ιουλίου η ρήτρα αναπροσαρμογής οδεύει προς αναστολή και τη θέση της θα πάρει ένας νέος μηχανισμός υπολογισμού με την επιβολή πλαφόν στα έξοδα των εταιρειών, με στόχο την αποκλιμάκωση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος.

Η κυβέρνηση αναζητεί όμως ακόμη ελεύθερο δημοσιονομικό χώρο για τη λήψη «πυροσβεστικών» μέτρων στις τιμές της βενζίνης. Πληροφορίες αναφέρουν ότι τα σενάρια που εξετάζονται για πρόσθετες παρεμβάσεις στις τιμές των υγρών καυσίμων προβλέπουν:

1. Συνέχιση της επιδότησης των 15 λεπτών το λίτρο στο ντίζελ και μετά τον Ιούνιο για τουλάχιστον έναν μήνα. Στο τραπέζι υπάρχει και η πρόταση αύξησης του ποσού στα 20 λεπτά το λίτρο.

2. Εφαρμογή για ένα ακόμα τρίμηνο του επιδόματος βενζίνης που κυμαίνεται από 30-50 ευρώ που χορηγείται σε φυσικά πρόσωπα και αναπροσαρμογή του ποσού της ενίσχυσης στα 40-60 ευρώ.

3. Έξτρα επιδοτήσεις για τους κατοίκους των νησιών για περιορισμένο χρονικό διάστημα (π.χ. για ένα τρίμηνο).

Βραχνάς τα πλεονάσματα

Στο μεταξύ η έξοδος από την ενισχυμένη εποπτεία τον Αύγουστο κάθε άλλο παρά αναβαθμίζει τον βαθμό της οικονομικής ελευθερίας.

Παρά την επέκταση της ρήτρας διαφυγής από τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, το 2023 η χώρα λόγω του υψηλού χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ θα παραμείνει στα ραντάρ των θεσμών. Ταυτόχρονα θα πρέπει να κινηθεί συντηρητικά με τα αντισταθμιστικά μέτρα κατά της ακρίβειας και με τις πολιτικές αποφάσεις για τις νέες φοροελαφρύνσεις για να μην βρεθεί στο στόχαστρο των αγορών.

Άλλωστε οι νέοι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα δεν σηκώνουν υπερβολές και αποτελούν θηλιά. Το βασικό σενάριο της Ε.Ε. για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους προβλέπει πλεονάσματα 2,6% του ΑΕΠ σε μέσα επίπεδα από το 2023 έως το 2060, τα οποία είναι υψηλότερα κατά 0,4% του ΑΕΠ σε σχέση με τη συμφωνία του 2018, όπου ο πήχης είχε τοποθετηθεί στο 2,2% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με τους νέους υπολογισμούς της Κομισιόν το πρωτογενές πλεόνασμα το 2023 θα ανέλθει στο 1,3% του ΑΕΠ, για να ψηλώσει το 2024 και το 2025 στο 2,7% του ΑΕΠ και στο 3,4% του ΑΕΠ αντίστοιχα. Στην επομένη πενταετία μέχρι το 2030 ο πήχης «χαμηλώνει» στο 2,5% του ΑΕΠ και στο 2,3% του ΑΕΠ από το 2030 έως το 2060.

Επιτάχυνση μεταρρυθμίσεων

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με την έκθεση, η κυβέρνηση σχεδιάζει να στηρίξει την ανάπτυξη κάνοντας μόνιμη τη μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης και των φορολογικών και ασφαλιστικών εισφορών κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Υπογραμμίζει επιπλέον ότι η εφαρμογή αυτών των μέτρων, με δημοσιονομικό κόστος 0,8% του ΑΕΠ, εξαρτάται από τη συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες που ισχύουν από το 2023 και μετά. Επομένως πρόκειται για μέτρα που θα τεθούν σε διαπραγμάτευση με τους θεσμούς στο πλαίσιο της κατάθεσης του προϋπολογισμού για το επόμενο έτος.

Τέλος η έκθεση της Κομισιόν για τη 14η μεταμνημονιακή αξιολόγηση άνοιξε τον δρόμο για την έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία τον Αύγουστο, για την εκταμίευση 748 εκατ. ευρώ το επόμενο δίμηνο και για μια ακόμα «δόση» κοντά στα 750 εκατ. ευρώ προς το τέλος του έτους, μετά την ικανοποίηση στόχων και μεταρρυθμίσεων, που θα χρειαστούν λίγο ακόμα χρόνο στη σκιά της πανδημίας και του πολέμου.

Μεταξύ αυτών, η πλήρης εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου τον ερχόμενο Αύγουστο (συντάξεις και λοιπά ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου), o ορισμός ημερομηνίας ακρόασης για όλες τις εκκρεμείς υποθέσεις του νόμου Κατσέλη έως το τέλος του έτους, η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου και η μεταρρύθμιση του πρωτοβάθμιου συστήματος Υγείας.

Διαβάστε επίσης:

Καυτό (ελληνοτουρκικό) καλοκαίρι

ΣΥΡΙΖΑ: Ο γρίφος των αλλαγών Τσίπρα

ΣΥΡΙΖΑ: Μετά τα εσωκομματικά επιστρέφει στο «σκληρό ροκ»