Με σπασμένα φρένα κινείται ο πληθωρισμός στη χώρα μας τον Μάιο, στο 10,7% έναντι 9,1% τον Απρίλιο, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που ανακοίνωσε η Eurostat.

Σημειώνεται πως η συγκεκριμένη μέτρηση δεν λαμβάνει υπόψη δεδομένα που οδηγούν τον πληθωρισμό σε υψηλότερα επίπεδα, τα οποία συνυπολογίζει η ΕΛΣΤΑΤ, της οποίας τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν την επόμενη Πέμπτη 9 Ιουνίου.

Ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή που ανακοινώνεται από την ΕΛΣΤΑΤ είναι υψηλότερος κατά σχεδόν μία ποσοστιαία μονάδα, κάτι που σημαίνει ότι για τον Μάιο η ΕΛΣΤΑΤ θα ανακοινώσει πληθωρισμό γύρω στο 12%, το οποίο συνιστά υψηλό 30 ετών.

Με βάση τα στοιχεία της Eurostat o υψηλότερος πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ήταν στην Εσθονία με 20,1%, στη Λετονία με 16,4%, στη Λιθουανία με 18,5% και στη Σλοβακία με 11,8%. Αντίθετα τον χαμηλότερο πληθωρισμό είχαν η Μάλτα με 5,6%, η Γαλλία με 5,8%, η Φινλανδία με 7,1% και η Ιταλία με 7,3%. Την ίδια στιγμή στην Ευρωζώνη αυξήθηκε στο 8,1% από 7,4% τον Απρίλιο.

Ψαλίδι στα καύσιμα

Στην εκτίμηση της Eurostat για την εξέλιξη του εναρμονισμένου πληθωρισμού έρχεται να προστεθεί η έκρηξη των τιμών χονδρικής των βιομηχανικών αγαθών, τα οποία ανατιμήθηκαν τον Απρίλιο σχεδόν κατά 50%. Τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν τις τελευταίες ημέρες δείχνουν ότι τα νοικοκυριά έχουν μειώσει την κατανάλωση καυσίμων, αλλά και τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ.

Τα έσοδα από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης υποχώρησαν κατά 118 εκατ. ευρώ στο πρώτο τετράμηνο του χρόνου. Ο ΕΦΚ επιβάλλεται ως απόλυτο ποσό στα καύσιμα και όχι ως ποσοστό επί της αξίας (όπως ο ΦΠΑ, από τον οποίο τα έσοδα αυξήθηκαν κατά 112 εκατ. ευρώ), αδιάψευστη ένδειξη ότι η κατανάλωση καυσίμων έχει μειωθεί. Είναι λογικό, αφού ο εφιάλτης με τις τιμές των καυσίμων δεν έχει τέλος και το βάρος για τους οδηγούς τείνει να γίνει δυσβάσταχτο με την τιμή της αμόλυβδης βενζίνης να οδεύει προς τα 3 ευρώ.

Όλα δείχνουν ότι οι λιανικές τιμές των καυσίμων είναι πολύ πιθανόν να ακολουθήσουν έναν ακόμη κύκλο ανόδου. Ήδη καταγράφονται νέες ανατιμήσεις, στοιχείο που απορρέει από το (νέο) άλμα της διεθνούς τιμής του πετρελαίου κοντά στα 120 δολάρια το βαρέλι.

Το πετρέλαιο έχει πάρει την ανιούσα, καθώς ένα «εκρηκτικό» μείγμα γεγονότων (κυρώσεις στη Ρωσία, άνοιγμα της αγοράς στην Κίνα με την άρση των περιορισμών στη Σαγκάη, μείωση αποθεμάτων στις ΗΠΑ, ενδείξεις για μειωμένη ζήτηση) πιέζουν ανοδικά τις τιμές.

Ναρκοπέδιο το σούπερ μάρκετ

Ο αυξημένος πληθωρισμός όμως φέρνει σημαντικό πλήγμα και στην κατανάλωση των νοικοκυριών με την ακρίβεια να έχει ξεφύγει, ενώ οι προβλέψεις των εμπορικών αλυσίδων είναι ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί το επόμενο διάστημα. Στο πρώτο τρίμηνο του έτους ο τζίρος στο λιανεμπόριο έχει μειωθεί κατά 15%, ενώ τα κρεοπωλεία, οι φούρνοι και τα σούπερ μάρκετ έχουν μείωση εσόδων κατά 13% έως 27%.

Τα νοικοκυριά έχουν μειώσει την κατανάλωση τροφίμων, ενώ έχουν διαφοροποιήσει και το καλάθι των αγορών τους.

Ήδη σε αρκετές κατηγορίες προϊόντων η κατανάλωση υποχωρεί με διψήφιο ποσοστό – χαρακτηριστική περίπτωση είναι τα προϊόντα bazaar και τα είδη προσωπικής φροντίδας και υγιεινής. Σε κάποιες άλλες κατηγορίες προϊόντων, όπως το εμφιαλωμένο νερό, οι καταναλωτές, για να περιορίσουν το έξοδο, θα το αντικαταστήσουν με το νερό της βρύσης.

Την ίδια στιγμή, καταγράφεται μετακίνηση των καταναλωτών από το κρέας στα πουλερικά, ως μια πιο οικονομική λύση, από το ρύζι στα ζυμαρικά λόγω τιμής – η απόκλιση φθάνει το 42,3% –, από τα επώνυμα brands στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και από τα σούπερ μάρκετ στη λαϊκή και στα καταστήματα της γειτονιάς.

Ο Σταϊκούρας ψάχνει… χώρο

Την ίδια ώρα ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας επισημαίνει ότι δεν θα αναφερθεί σε κανένα μελλοντικό μέτρο πριν εξασφαλιστεί ο απαραίτητος δημοσιονομικός χώρος και πριν υπάρξει συνεννόηση με τον πρωθυπουργό.

Πάντως, ο ΥΠΟΙΚ εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι ο δημοσιονομικός χώρος θα βρεθεί, διότι, όπως είπε, αυτό δείχνει η εκτέλεση του προϋπολογισμού. Όπως είπε, δόθηκαν 110 εκατ. ευρώ ως επιδότηση στα καύσιμα, ταυτόχρονα όμως οι πολίτες έλαβαν 370 εκατ. ευρώ μέσω του νέου μειωμένου ΕΝΦΙΑ.

«Αντί να δίνεις επιδόματα, παίρνεις λιγότερους φόρους» είπε ο Σταϊκούρας, αναφέροντας πως επιλογή της κυβέρνησης είναι να τονώσει με μόνιμο τρόπο το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη με τη μείωση των φόρων και την αύξηση του κατωτάτου μισθού.

Καμπανάκια από τη ΓΣΕΕ

Στο μεταξύ τη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν λόγω ακρίβειας τα ελληνικά νοικοκυριά αποτυπώνει η Ετήσια Έκθεση 2022 για την Ελληνική Οικονομία και την Απασχόληση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ. Γίνεται, δε, λόγος για μείωση της αγοραστικής δύναμης των κατώτατων μισθών κατά 18%.

«Η ελληνική οικονομία, πριν προλάβει να επιστρέψει στην προ πανδημίας κατάσταση, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια νέα αποσταθεροποιητική διαταραχή με επίκεντρο τις τιμές της ενέργειας, των πρώτων υλών και των βασικών αγαθών διατροφής. Η διαταραχή αυτή πλήττει άμεσα την πλευρά της προσφοράς και έμμεσα, μέσω των διανεμητικών επιδράσεων του πληθωρισμού, την πλευρά της ζήτησης αυξάνοντας τον κίνδυνο σημαντικής επιβράδυνσης της οικονομίας» αναφέρει η έκθεση.

«Το 2021 η Ελλάδα ανέκαμψε από το σοκ της πανδημίας, αν και το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ υπολειπόταν του επιπέδου του 2019 κατά περίπου 1%. Ωστόσο, συνυπολογίζοντας και το κόστος διαβίωσης, η Ελλάδα είχε το δεύτερο χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ε.Ε. Επιπλέον, ήταν το μόνο κράτος – μέλος στο οποίο το συγκεκριμένο μέγεθος βρισκόταν χαμηλότερα του αντίστοιχου επιπέδου του 2007. Το εύρημα αυτό αποκαλύπτει τη δραματική συρρίκνωση του βιοτικού επιπέδου της πλειονότητας των Ελλήνων» συμπληρώνει η έκθεση.

Αναφέρει ακόμη ότι: «Το δεύτερο εξάμηνο του 2021 η κατανάλωση ξεπέρασε οριακά το επίπεδο του αντίστοιχου τριμήνου του 2019. Η εξέλιξή της το προσεχές διάστημα θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη του διαθέσιμου εισοδήματος και κυρίως από την επίδραση της ακρίβειας στην αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών».

Παράλληλα εστιάζει στην πτώση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων.

«Η συνολική αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 9,7% το 2022 εκτιμάται ότι θα περιορίσει μόνο μερικώς την απώλεια της αγοραστικής του δύναμης, την οποία προκαλεί το κύμα ακρίβειας. Τον Απρίλιο του 2022 η απώλεια αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού ήταν ίση με 18% έναντι 14,7% τον Μάρτιο. Ο μέσος μισθός του ιδιωτικού τομέα είχε απολέσει τον Απρίλιο του 2022 το 9,9% της αγοραστικής του δύναμης, ενώ ο μέσος μισθός μερικής απασχόλησης το 28%.

Η επίδραση της ακρίβειας στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών είναι ιδιαίτερα άνιση. Αντίστοιχα άνιση είναι η αμοιβή των εργαζομένων μερικής απασχόλησης έναντι των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης, όπως και των γυναικών έναντι των ανδρών, αν συνυπολογιστούν και οι ώρες εργασίας» σημειώνει.

Διαβάστε επίσης:

Ελληνοτουρκικά: Γιατί «πυροβολεί» την Αθήνα ο Ερντογάν

Αρχίζουν τα δύσκολα στο ΠΑΣΟΚ

ΚΚΕ: Περιοδείες Κουτσούμπα με αιχμή τον τουρισμό και τις άθλιες συνθήκες εργασίας