Η δημοσιογράφος και συγγραφέας Αγγελική Σπανού έγραψε το τέταρτο βιβλίο της και με αφορμή την έκδοσή του κάναμε μια συζήτηση που ξεκίνησε από την έμφυλη βία και κατέληξε στις εκλογές και στα ΜΜΕ. 

Η δημοσιογράφος μιλάει για το κίνημα #metoo, τις επικείμενες εκλογές αλλά και την ελευθερία του τύπου στην Ελλάδα. Η Αγγελική Σπανού δεν διστάζει να κατονομάσει και τρεις Έλληνες δημοσιογράφους που θαυμάζει.

Η συνέντευξη της Αγγελικής Σπανού

Πώς κυοφορήθηκε αυτό το βιβλίο; Φαντάζομαι μέσα στο κλίμα #metoo  

Κάθε ιστορία σεξουαλικής βίας που αποκαλύπτεται είναι συνταρακτική και κάθε γυναικοκτονία αφόρητη. Αλλά, όπως το σκέφτομαι εκ των υστέρων, δεν νομίζω πως ήθελα να ανέβω στο κύμα του #metoo. Αυτό που με απασχολούσε και ωρίμαζε μέσα μου εδώ και αρκετά χρόνια είναι ο θρίαμβος του κακού. Αναρωτιέμαι τι θα συνέβαινε αν η ανθρώπινη  επιθετικότητα και καταστροφικότητα δεν οριοθετούταν από το νόμο. Πόσοι ανάμεσά μας είναι βιαστές και δολοφόνοι σε αναστολή; 

Η δική σου εκτίμηση ποια είναι; 

Φοβάμαι πως είναι πολλοί αυτοί που θέλουν να κακοποιήσουν ή και να αφανίσουν τον άλλο, τον διαφορετικό, τον ευάλωτο, όποιον ορίζουν ως αντίπαλο και υπάρχουν μέσα από το μίσος τους γι’ αυτόν. Οι δολοφόνοι χαρακτήρων στα social media, για παράδειγμα, φαντάζομαι ότι θα μπορούσαν να κάνουν μεγάλο κακό αν δεν τους συγκρατούσαν οι κανόνες του κράτους δικαίου. 

Η ηρωίδα σου δεν είναι υπαρκτό πρόσωπο αλλά βλέπουμε σαν φόντο πίσω της τη δολοφονία της Τοπαλούδη, της Καρολάιν ή της Γαρυφαλλιάς στη Φολέγανδρο… 

Ή του Βαγγέλη Γιακουμάκη. Επιμένω ότι το κίνητρό μου δεν είναι φεμινιστικό, είναι να ψηλαφήσω στα σκοτάδια ψυχισμών που θρέφονται με την οδύνη που προκαλούν, δεν έχουν καμία ενοχή και αναζητούν θύματα για να τα ξεσκίσουν απολαμβάνοντας τη δύναμή τους και ξεδιψώντας με το αίμα που τρέχει. Έχω έναν μεγαλόσωμο σκύλο, τον Φιλίπ, που είναι πολύ τρυφερός αλλά αν πας να του πάρεις κρέας από το στόμα θα σε δαγκώσει. Είναι μια ενστικτώδης αντίδραση, δεν το ελέγχει. Υπάρχουν άνθρωποι που λειτουργούν έτσι, με βάση τις πιο πρωτόγονες ενορμήσεις. Τους εμποδίζει το πλαίσιο της πολιτισμένης κοινωνίας να εκφορτιστούν χωρίς δισταγμούς και να ακολουθήσουν την εσωτερική τους εντολή. 

Στην ιστορία σου ψάχνεις πολύ τα οικογενειακά μυστικά. Γιατί; 

Ένας φίλος μου, ψυχίατρος, μου έλεγε πως μια θεία του στην Κρήτη του είπε μια φράση που τον καθόρισε: “Καλύτερα τα αμίλητα, παρά τα μιλημένα”. Δύσκολα συναντάς οικογένεια χωρίς κρύπτη. Η καταγωγή δεν είναι μόνο παρελθόν, είναι πιο πολύ παρόν και ακόμη περισσότερο μέλλον. Θέλει θάρρος για να καταδυθεί κανείς στον οικογενειακό βυθό. Και δεν ξέρω αν είναι προτιμότερο να δεις ή να μείνεις μακάριος στην άγνοιά σου.  

Εσύ τι επιλέγεις; 

Εγώ έχω εμμονή με την αλήθεια – με όποιο κόστος έχει αυτό.  

Θα ρωτήσω τώρα τη συνάδελφό μου: Ποια είναι συνοπτικά η ανάλυσή σου για τις επικείμενες εκλογές; 

Είμαστε ένα από τα πιο υπερχρεωμένα κράτη του πλανήτη, με θηριώδη φοροδιαφυγή, καχεκτική παραγωγική βάση, τεράστιο αλλά αναποτελεσματικό κοινωνικό κράτος, αναχρονιστικό εκπαιδευτικό σύστημα, εκρηκτικές ανισότητες και θεσμική υπανάπτυξη, αλλά οι βασικές αιτίες της ελληνικής αρρώστιας δεν απασχολούν το πολιτικό σύστημα που λειτουργεί πελατειακά και με αφηγήσεις τηλεοπτικής κατανάλωσης. Οι εκλογές θα γίνουν σε συνθήκες πόλωσης και φτήνιας, με λόγο και σκέψη χαμηλού επιπέδου. Προβλέπω μεγάλη αποχή, ειδικά της νέας γενιάς, εκτεταμένη ανώριμη ψήφο, της τελευταίας μέρας ή και στιγμής, επιλογές χαμηλών προσδοκιών και αναζήτηση λύσης απελπισίας. 

Καθόλου αισιόδοξη δηλαδή; 

Επειδή ο Πλάτωνας μας οδήγησε στην ΕΕ, είναι δύσκολο πια να κατρακυλήσουμε στον αναπτυσσόμενο ή υπανάπτυκτο κόσμο. Η γεωγραφία και το αρχαίο κλέος μας σώζουν ακόμη. 

Υπάρχει πρόβλημα ελευθερίας του τύπου στη χώρα μας; 

Υπάρχει πρόβλημα διαπλοκής ιδιοκτητών ΜΜΕ-κομμάτων και επομένως χειραγώγησης της ενημέρωσης, τεράστιο πρόβλημα αυτολογοκρισίας και ποιότητας της δημοσιογραφίας, απουσία αξιόπιστου μηχανισμού ελέγχου της τήρησης των κανόνων δεοντολογίας – αν υποθέσουμε ότι γίνονται αποδεκτοί από όλους κάποιοι κανόνες. 

Εχει δίκιο δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ που φωνάζει; 

Ο ΣΥΡΙΖΑ απονομιμοποιεί ηθικά τη σχετική κριτική, γιατί τα ΜΜΕ επιρροής του είναι ακραία μεροληπτικά και άγαρμπα στρατευμένα. 

Πες μου τρεις δημοσιογράφους που θαυμάζεις. 

Θα σου πω δύο που έχουμε δουλέψει μαζί και τους αγαπώ και έναν που τον ξέρω μόνο εξ αποστάσεως, οπότε είμαι και πιο αντικειμενική. Ο Γιώργος Κουβαράς με “έχρισε” διπλωματική συντάκτρια πριν από κάπου 25 χρόνια ενώ διαφωνούσαμε πολιτικά σχεδόν σε όλα και με έφερε στο πάνελ της εκπομπής του χωρίς ούτε καν να μου μεταφέρει ποτέ τις πιέσεις που δεχόταν για να με απομακρύνει. Έχει σπάνια παιδεία, και δεν το προβάλλει, ευαισθησίες, που δεν τις “πουλάει”, και δεν έχει υπάρξει ποτέ υπάλληλος κανενός. Ο Βασίλης Σκουρής δεν γράφει και δεν λέει τίποτα που να μην το έχει διασταυρώσει και για να το κάνει αυτό δουλεύει περισσότερο από οποιονδήποτε εγώ τουλάχιστον έχω γνωρίσει στο «χώρο». ΄Εχει παραιτηθεί για λόγους αρχής, έχει συγκρουστεί για να υπερασπιστεί μια αλήθεια, και δεν έβγαλε ποτέ τα χρήματα που είχε την ευκαιρία να βγάλει αρκεί να γινόταν λίγο πιο συνεργάσιμος. Ο Αλέξης Παπαχελάς είναι, νομίζω, ο σημαντικότερος δημοσιογράφος της χώρας μας εδώ και αρκετές δεκαετίες και ένας από τους σημαντικότερους στην Ευρώπη. Το ότι δεν κάνει θόρυβο γύρω από τον εαυτό του και δείχνει αίσθημα κοινωνικής και εθνικής ευθύνης στην άσκηση του λειτουργήματος τον κάνει ακόμη πιο σπουδαίο. Να που κλείσαμε κάπως αισιόδοξα. 

Διαβάστε επίσης:

Ταινίες Πρώτης Προβολής: Θρίλερ, περιπέτεια και η «Χαμένη Σκηνή» του Ζανγκ Γιμού

Meta: Η Ευρώπη κινδυνεύει να μείνει χωρίς Facebook και Instagram – Συνεχίζεται η «μάχη» για τα προσωπικά δεδομένα

ΕΡΤ: Τα βρήκε σκούρα ο παρουσιαστής – Πιάστηκε αδιάβαστος (Video)