Να αποφύγει «φαινόμενα Σαϊντού Καμαρά» για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα θέλει η κυβέρνηση.

Για αυτόν τον λόγο και με τον κίνδυνο να δούμε και άλλους μαθητές να βρίσκονται αντιμέτωποι με την απέλαση επειδή απλώς ενηλικιώθηκαν, στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου δουλεύουν προς την κατεύθυνση εξεύρεσης λύσης. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», όλα δείχνουν πως θα καταλήξουμε σε μια «ειδικού τύπου άδεια διαμονής» για όλα τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα που θα έχουν φοιτήσει τουλάχιστον τρία χρόνια σε ελληνικά σχολεία.

Οι αλλαγές που προωθούνται

Η υπόθεση του Σαϊντού Καμαρά έφερε στην επιφάνεια τη συστημική έλλειψη ενός καθεστώτος προστασίας των ανήλικων προσφυγόπουλων. Ο κίνδυνος αυξάνεται αμέσως μετά την ενηλικίωσή τους, όταν το ενδεχόμενο απέλασης από τη χώρα είναι πλέον ορατό. Στην περίπτωση του Σαϊντού, μετά και την έντονη κινητοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας και της ευρύτερης κοινωνίας, βρέθηκε λύση για τη νόμιμη διαμονή του με τη χορήγηση ασύλου.

Η χορήγηση άδειας διαμονής που επεξεργάζεται το υπουργείο θα δίνεται στα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα και μεταναστόπουλα που μεγαλώνουν μόνα στην Ελλάδα. Πρόκειται για ένα δίκαιο αίτημα, καθώς δίνεται το δικαίωμα σε κάθε παιδί που μεγαλώνει ανάμεσά μας (ανεξάρτητα από τους βαθμούς ή τις επιδόσεις του) να νομιμοποιήσει την παρουσία του στη χώρα μας.

«Η χορήγηση μιας ειδικής άδειας διαμονής είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση ενός ελάχιστου πλαισίου προστασίας των δικαιωμάτων των ασυνόδευτων παιδιών, σύμφωνη τόσο με τις πρόσφατες εξαγγελίες πολλών θεσμικών παραγόντων όσο και με τις πολιτικές που προβλέπονται στην Εθνική Στρατηγική για την Προστασία των Ασυνόδευτων Ανηλίκων» σημειώνει στην ανακοίνωσή του το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες.

Για τις αλλαγές που σκέφτεται το υπουργείο Μετανάστευσης και συγκεκριμένα η αρμόδια υφυπουργός για την ένταξη Σοφία Βούλτεψη είναι ενήμερος ο πρωθυπουργός. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μάλιστα ζήτησε να προχωρήσουν οι αλλαγές μετά το καλοκαίρι.

Στη συζήτηση που γίνεται αυτό το διάστημα φαίνεται πως η άδεια διαμονής θα έχει ισχύ τρία χρόνια. Όπως εξηγούν νομικοί μιλώντας στο «Π», το ζήτημα μπορεί να καλυφθεί με τροποποίηση του άρθρου 19Α του Ν. 4251/2014, που θα ορίζει ότι χορηγείται άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, μεταξύ άλλων, και στις παρακάτω κατηγορίες πολιτών τρίτων χωρών:

«Ασυνόδευτοι ή χωρισμένοι από τις οικογένειές τους ανήλικοι, που τελούν υπό την προστασία της Ειδικής Γραμματείας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Τη δυνατότητα αυτή διατηρούν και μετά την ενηλικίωσή τους, σε περίπτωση οριστικής απόρριψης τυχόν αίτησης διεθνούς προστασίας που έχουν υποβάλει ως ασυνόδευτοι ή χωρισμένοι από τις οικογένειές τους ανήλικοι…».

Σύμφωνα με την Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων, στην Ελλάδα υπάρχουν 2.079 ασυνόδευτα ανήλικα προσφυγόπουλα. Το 90% είναι αγόρια και το 10% κορίτσια. Μόνο το 7% είναι κάτω των 14 ετών.

• 1.626 μένουν σε δομές φιλοξενίας.
• 283 σε διαμερίσματα υποστηριζόμενης διαβίωσης.
• 78 σε δομές επείγουσας φιλοξενίας.
• 73 σε Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης.
• 19 σε ανοιχτά κέντρα φιλοξενίας.

Όσον αφορά την εθνικότητα των ασυνόδευτων ανηλίκων, το 26% είναι από το Πακιστάν, το 22% από το Αφγανιστάν, το 11% από τη Συρία, ενώ το υπόλοιπο 42% είναι από άλλες χώρες (κυρίως της Αφρικής).

Εθνικό Σύστημα Επιτροπείας

Ένα βήμα πριν πάρει ΦΕΚ είναι το σύστημα για την επιτροπεία για τα ασυνόδευτα ανήλικα. Ο λόγος της θέσπισης δεν είναι άλλος από τις απειλές των ευρωπαϊκών κυρώσεων, καθώς η χώρα μας έχει καθυστερήσει και η πίεση της Ε.Ε. ήταν έντονη. Στις αλλαγές που προώθησε η κυβέρνηση φαίνεται να εμπιστεύεται τις ΜΚΟ παρόλο που επιτέθηκε σ’ αυτές όλο το προηγούμενο διάστημα.

Όπως σημειώνουν πρόσωπα που γνωρίζουν καλά το ζήτημα του προσφυγικού-μεταναστευτικού, η κυβέρνηση υιοθέτησε πολλά σχόλια των ΜΚΟ την ώρα που το νομοσχέδιο βρισκόταν σε διαβούλευση.

Το νέο πλαίσιο φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων προβλέπει:

Κανόνες για τη λειτουργία των κέντρων φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων και των εποπτευόμενων διαμερισμάτων ημιαυτόνομης διαβίωσης, για ανηλίκους που έχουν συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας τους.

Εθνικό Μητρώο Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων. Σκοπός είναι η ολοκληρωμένη και συνολική καταγραφή των στοιχείων των ανηλίκων και για τη συλλογή των απαραίτητων πληροφοριών για τις επιχειρησιακές ανάγκες της Ειδικής Γραμματείας στο πλαίσιο άσκησης των αρμοδιοτήτων της.

Αναλυτικός διορισμός της διαδικασίας διαχείρισης αιτημάτων στέγασης, την οποία επιλαμβάνεται η Μονάδα Διαχείρισης Αιτημάτων Στέγασης και Μετεγκαταστάσεων. 

Εθνικός Μηχανισμός Επείγουσας Ανταπόκρισης ως λειτουργία της Ειδικής Γραμματείας, για τον εντοπισμό και την άμεση παροχή προστασίας και φροντίδας των ασυνόδευτων ανηλίκων που βρίσκονται σε αστεγία ή επισφαλείς συνθήκες διαβίωσης. 

Δράσεις για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα. Εξειδικευμένο προσωπικό θα αναλαμβάνει να συνοδεύει τους ανήλικους από ένα σημείο της χώρας σε άλλο. 

Αντιδράσεις για τις αλλαγές

Η κριτική που γίνεται από αντιπολίτευση, ΜΚΟ και νομικούς αφορά τα κριτήρια για το πώς θα επιλεγούν οι φορείς που θα ασκήσουν την επιτροπεία και αυτό γιατί υπάρχει ο φόβος ότι θα μπορούσαν να αναλάβουν αυτόν τον ρόλο όσοι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις μόνο και μόνο για να επιδοτηθούν. 

Παράλληλα γίνεται κριτική προς την κυβέρνηση για το γεγονός ότι στο παρελθόν στιγμάτισε τις ΜΚΟ, ενώ τώρα δίνει πολλές αρμοδιότητες σε αυτές. Επίσης, κάτι που δεν προβλέπεται από το νομοσχέδιο είναι το πώς θα γίνει η αξιολόγηση αυτών των φορέων.

Διαβάστε επίσης:

Ακρίβεια και Λιγνάδης στο «οπλοστάσιο» του ΣΥΡΙΖΑ – Σε δεύτερο χρόνο η κριτική για πυρκαγιές

Το «στενό κοστούμι» για τον χειμώνα – Ακρίβεια και ενέργεια τα μεγάλα «αγκάθια» για την κυβέρνηση το επόμενο διάστημα

Απειλή κυβερνητικού κρυοπαγήματος – Απροετοίμαστες να αντιμετωπίσουν τον «ρωσικό χειμώνα οι χώρες της Ε.Ε.