Όλγκα Τοκάρτσουκ

Οδήγησε το αλέτρι σου πάνω από τα οστά των νεκρών

Μετάφραση: Αναστασία Χατζηγιαννίδη

Εκδόσεις: Καστανιώτη

Σελ.: 284

Το τρίτο μυθιστόρημα της βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας Πολωνέζας συγγραφέως, που κυκλοφορεί στη γλώσσα μας από τις εκδόσεις Καστανιώτη, επιβεβαιώνει το ιδιαίτερο και ξεχωριστό λογοτεχνικό της δαιμόνιο. Η Τοκάρτσουκ έχει τον δικό της μοναδικό τρόπο να χαρίζει στον άψυχο κόσμο πνοή και παλμό, έτσι ώστε όλη η φύση να ζωντανεύει όπως στα παραμύθια, δίχως η πραγματικότητα να χάνει το νόημά της και την ορθολογική της υπόσταση.

Στο μυθιστόρημα, το οποίο έχει για τίτλο έναν στίχο του Ουίλιαμ Μπλέικ, η Γιανίνα Ντουσέικο, μια πολυσύνθετη και πολύπλευρη προσωπικότητα, που ασχολείται με την αστρολογία, η οποία υπήρξε πρώην μηχανικός και έχει κτίσει γέφυρες, αλλά και πρώην δασκάλα αγγλικών που στον ελεύθερο χρόνο της μεταφράζει ποιήματα του Μπλέικ, γίνεται – σε μια μάλλον προχωρημένη ηλικία, που δεν προσδιορίζεται, αλλά υποδηλώνεται σαφώς – φύλακας ενός πολωνικού χωριού κοντά στα σύνορα με την Τσεχία, φροντίζοντας για τη συντήρηση των εξοχικών κατοικιών που οι ένοικοί τους χρησιμοποιούν τους καλοκαιρινούς μήνες. Η κοιλάδα του Κλότζο μετατρέπεται τον χειμώνα σε ένα έρημο μέρος, που θυμίζει έντονα την εντυπωσιακή μυθική ατμόσφαιρα του περίκλειστου τόπου στο μυθιστόρημά της «Το Αρχέγονο και άλλοι καιροί». Η συναρπαστική δεξιότητα της συγγραφέως να προσδίδει στη φύση εσωτερικότητα, ζωντανεύοντας τον άψυχο κόσμο, δημιουργεί μια θρησκευτική υποβολή στον αναγνώστη, που παρασύρεται στην προσωπική της μυθολογία με φυσικότητα και ευλάβεια.

Η Τοκάρτσουκ ενσωματώνει σύγχρονους προβληματισμούς και ευαισθησίες μέσα σε ένα κατανυκτικό περιβάλλον, όπου όλα μπορούν να συμβούν. Η ηρωίδα της ζει απομονωμένη με ελάχιστες επαφές, παρακολουθώντας τη ζωή τής γύρω περιοχής, όπου πίσω από τη φαινομενικά αδιασάλευτη παγωμένη ατμόσφαιρα συντελείται ένα έγκλημα που στην ουσία δεν μπορεί να καταγγελθεί… Η αφήγηση στρέφεται στο μυστήριο, καθώς λαμβάνει τα τυπικά χαρακτηριστικά ενός θρίλερ. Μια σειρά δολοφονιών καταγγέλλονται από τη Γιανίνα, η οποία δεν διστάζει ούτε στιγμή να τις αποδώσει στην εκδίκηση των ζώων του δάσους ενάντια στους δολοφόνους τους, κυνηγούς και λαθροθήρες. Η ιστορία, που έχει έντονα τα στοιχεία της παραβολής, είναι ένα κατηγορώ ενάντια στο κυνήγι και την κρεατοφαγία. Ωστόσο, δεν έχουμε να κάνουμε με οικολογικό μανιφέστο, αλλά με μιαν απαιτητική λογοτεχνία, που υπερβαίνει αβίαστα γραφικότητες ή ιδεολογικές εμμονές. Το έγκλημα που συντελείται, παραβιάζει τη φυσική τάξη, πράγμα που η ηρωίδα προσπαθεί απεγνωσμένα να κάνει τις (αστυνομικές) αρχές να κατανοήσουν. Η ίδια διακινεί τη θεωρία ότι τα ζώα του δάσους σκοτώνουν τους κυνηγούς, εκδικούμενα τους άδικους σκοτωμούς που υφίστανται. Η Γιανίνα θα θεωρηθεί ως κάτι αντίστοιχο με τον τρελό του χωριού, καθώς ανοίγει έναν διάλογο τον οποίο καμιά κοινωνία δεν είναι έτοιμη να διεξάγει.

Η πλοκή, που διατηρεί όλη τη δομή ενός αστυνομικού θρίλερ – με την απαραίτητη ανατροπή –, δεν χάνει ούτε στιγμή την υπαρξιακή βαθύτητα, που υποστηρίζεται από μια σπάνια λογοτεχνική δεινότητα όπου συνταιριάζονται διάφορα είδη και επιρροές με εντυπωσιακή μαεστρία. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που, εκτός των άλλων, φανερώνει τις ανεξάντλητες δυνατότητες της λογοτεχνίας να διαπραγματεύεται σύγχρονα ζητήματα που αντιμετωπίζονται στην καθημερινότητα ως γραφικά, χαρίζοντάς τους υπαρξιακή υπόσταση και αισθητική βαρύτητα.

Νέες κυκλοφορίες

Αντώνης Ιορδάνογλου

Κινέζικα μαρτύρια

Εκδόσεις: Κίχλη

Σελ.: 138

Η φωτογράφιση ενός ζευγαριού στη Σαντορίνη που εξελίσσεται σε θρίλερ, ένας ουρολόγος με εμφανή προβλήματα προσανατολισμού, ζωηρά παιδιά σε πολυτελές ξενοδοχείο που φιλοξενεί ρομαντικά ζευγάρια αλλά δεν έχει ρεύμα, η μελαγχολική πτήση ενός οινοβαρούς μεγιστάνα με ελικόπτερο πάνω από το Αιγαίο, ένας γκρινιάρης καθηγητής Φιλοσοφίας πεινασμένος στην αττική γη, ένα γκροτέσκο μάθημα γαστρονομίας σε ξενοδοχείο του Ναυπλίου, ένας ξεναγός χαμένος στο πέλαγος της μετάφρασης…
Κινέζικα μαρτύρια είναι οι μικρές και μεγάλες οδύσσειες Κινέζων ταξιδιωτών στην Ελλάδα, μέσα από την εξιστόρηση των οποίων φωτίζονται οι ταξιδιωτικές συμπεριφορές αυτού του συχνά εκπληκτικού και συχνότερα ακατανόητου έθνους. Η συλλογή των συγκεκριμένων αφηγήσεων δεν είναι μόνο μια σπουδή κοινωνιολογίας των συμπεριφορών. Είναι και ένας χαμογελαστός τρόπος να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε κάπως τους Κινέζους μας φίλους, ταξιδιώτες, πελάτες, εσχάτως και συμπατριώτες. Οι περιπέτειές τους αυτές μοιάζουν με έναν μίνι οδηγό για έναν τόπο που ακόμη ανακαλύπτεται· έναν οδηγό κατανόησης του Άλλου, με χιούμορ και πάντα με καλή διάθεση.

Christine Wunnicke

Η γυναίκα με το βαμμένο χέρι

Μετάφραση: Δέσποινα Κανελλοπούλου

Εκδόσεις: Αιώρα

Σελ.: 228

Ινδία, 1764. Ένα μικρό νησί στ’ ανοιχτά της Βομβάης γίνεται το σκηνικό της παράξενης συνάντησης δύο ανθρώπων – και δύο κόσμων. Ο Γερμανός αστρονόμος Κάρστεν Νίμπουρ, που βρίσκεται σε επιστημονική αποστολή στην Ανατολή, βλέπει να πεθαίνουν ένας ένας οι συνεργάτες του. Μόνος και άρρωστος από ελονοσία, αρχίζει να αμφιβάλλει για ό,τι πίστευε. Και τότε συναντά τον Μούσα αλ-Λαχούρι, έναν Πέρση κατασκευαστή αστρολάβων, που ταξιδεύει από την Τζαϊπούρ προς τη Μέκκα. Αποκλεισμένοι και οι δύο στο κατάφυτο νησάκι, ανάμεσα σε φίδια, πιθήκους και παράξενα γλυπτά, περνούν τις νύχτες τους κοιτάζοντας τ’ αστέρια και λέγοντας ιστορίες κοντά στη φωτιά.
Η Κριστίνε Βούνικε γράφει ένα μυθιστόρημα για την ανθρώπινη περιέργεια, τα όρια της γλώσσας, την οικουμενική ανάγκη μας να υφαίνουμε αφηγήσεις για να δώσουμε νόημα στα ακατανόητα του κόσμου.

Irene Vallejo

Πάπυρος

Η περιπέτεια του βιβλίου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα

Μετάφραση: Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη

Εκδόσεις: Μεταίχμιο

Σελ.: 544

Μια συλλογική περιπέτεια με ήρωες χιλιάδες πρόσωπα, τα οποία συνέβαλαν στη δημιουργία και προστασία των βιβλίων: αφηγήτριες, γραφείς, εικονογράφοι, μεταφραστές, πλανόδιοι πωλητές, δασκάλες, λόγιοι, κατάσκοποι, εξεγερμένοι, μοναχές, σκλάβοι, τυχοδιώκτριες… αναγνώστες σε κορυφές βουνών και δίπλα στη θάλασσα, στις πρωτεύουσες που σφύζουν από ζωή και σε απομακρυσμένους θύλακες όπου βρίσκει καταφύγιο η γνώση σε χαοτικούς καιρούς. Οι απλοί άνθρωποι, τα ονόματα των οποίων δεν καταγράφει η Ιστορία, είναι οι πρωταγωνιστές αυτού του βιβλίου. 

Κώστας Αξελός

Ο Ηράκλειτος και η Φιλοσοφία

Η πρώτη σύλληψη εν γίγνεσθαι είναι της ολότητας

Μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης

Νέα Αναθεωρημένη Έκδοση

Εκδόσεις: Εστία

Σελ.: 320

Το βιβλίο αυτό επιχειρεί να παρουσιάσει τη σκέψη του Ηράκλειτου στο συνεπές σύνολό της, στην αποσπασματική και διασπασμένη ολότητά της. Επειδή η σκέψη αυτή, που αναγνωρίζει την αλήθεια της περιπλάνησης και τη δύναμη της βλακείας, εμπεριέχει ήδη τις σκέψεις που αναπτύχθηκαν ακολούθως στις αυτονομημένες περιοχές. Φωτίζει όλη την προβληματική της θεμελίωσης και του ξεπεράσματος της φιλοσοφίας. Το ζήτημα λοιπόν ήταν να ομαδοποιηθούν γύρω από τις μεγάλες εστίες – τον λόγο, τον κόσμο, το θείον, τον άνθρωπο και την πόλιν – τα αποσπάσματα εκείνα τα οποία σαφέστατα αναφέρονται σ’ αυτές, καθώς όλα απορρέουν από το ίδιο κέντρο και προς αυτό συγκλίνουν: το εν γίγνεσθαι είναι της ολότητας το ύπατο Παιχνίδι. 

Διαβάστε επίσης:

10 βιβλία που διαβάσαμε και προτείνουμε στους εκδρομείς του Σεπτεμβρίου

Τέσσερα βιβλία, τέσσερις σημαντικές πτυχές της Μικρασιατικής Καταστροφής!

ΒΙΒΛΙΟ: Εκδοχές πολέμου 2009-2022 – Η κανονικότητα των κρίσεων