Ο «πόλεμος» Ισραήλ – Ιράν (με αντιπρόσωπο τη Χαμάς) έχει βάλει πάγο σε όλες τις διπλωματικές διεργασίες που στόχο είχαν την «ομαλοποίηση», σύμφωνα με τις δυτικές – αμερικανικές απαιτήσεις, στην περιοχή. Μια από τις εν εξελίξει διαδικασίες είναι η ελληνοτουρκική προσέγγιση, η οποία συνεχίζεται κάτω από τα ραντάρ της επικαιρότητας που κατακλύζεται από τις πολεμικές προετοιμασίες της ισραηλινής πολεμικής μηχανής και τους ανελέητους βομβαρδισμούς στην πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή του πλανήτη, στη Λωρίδα της Γάζας.

Για τους Αμερικανούς, που μεθοδεύουν και κρατούν υπό τον έλεγχό τους τη διαδικασία της ελληνοτουρκικής προσέγγισης για χάρη της εύρυθμης λειτουργίας της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, τα ελληνοτουρκικά (ακόμη και ο πόλεμος στην Ουκρανία) περνούν σε δεύτερο πλάνο.

Καθώς η «φωτιά» που άναψε στην παγκόσμια πυριτιδαποθήκη (Μέση Ανατολή) με την τρομακτική επίθεση της Χαμάς κατά Ισραηλινών αμάχων και τους ανελέητους βομβαρδισμούς του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, η προσοχή της Δύσης (ΗΠΑ κατά κύριο λόγο) επικεντρώνεται στον έλεγχο / φρενάρισμα της κρίσης.

Ο έλεγχος που ασκεί στις εξελίξεις το Ιράν (με τους δεσμούς που διατηρεί με τη σιιτική Χεζμπολάχ στον Λίβανο, του δίνει τη δυνατότητα να κλιμακώσει και να διευρύνει την πολεμική αντιπαράθεση τινάζοντας στον αέρα τη διπλωματική προσπάθεια των περασμένων ετών (των ΗΠΑ) για τη δημιουργία γεφυρών συνεννόησης του Τελ Αβίβ με τις ηγεσίες σημαντικών (π.χ. Σ. Αραβία, Αίγυπτος, Ιορδανία κ.λπ.) χωρών.

Την ίδια ώρα οι στενές σχέσεις της Άγκυρας με τη (σουνιτική) Χαμάς υποχρεώνουν την Ουάσιγκτον να αναζητήσει τις υπηρεσίες της Άγκυρας προκειμένου να ελεγχθεί η κρίση και κυρίως να μην επεκταθεί η πολεμική αναμέτρηση στον περίγυρο.

Απ’ όλα αυτά γίνεται σαφές ότι οι ελληνοτουρκικές διπλωματικές διεργασίες, παρότι συνεχίζονται σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει συμφωνηθεί, έχουν φύγει από το επίκεντρο της προσοχής και του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ που λειτουργούν καταλυτικά στην επιχειρούμενη προσέγγιση Αθήνας και Άγκυρας.

Το χρονοδιάγραμμα

Την περασμένη Τρίτη Ελλάδα και Τουρκία προχώρησαν σε μια κοινή δήλωση μετά την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων μεταξύ των υφυπουργών Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Δημοκρατίας της Τουρκίας που πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα.

Οι εν λόγω διαβουλεύσεις αφορούσαν δύο «περιοχές» θεμάτων οι οποίες είχαν συμφωνηθεί να συζητηθούν σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που αποδέχθηκαν κατά την τελευταία τους συνάντηση Μητσοτάκης και Ερντογάν τον περασμένο Σεπτέμβρη στη Ν. Υόρκη. Σύμφωνα με αυτό το χρονοδιάγραμμα οι επαφές για τη θετική ατζέντα (οικονομική συνεργασία) και οι «τακτικές πολιτικές διαβουλεύσεις» ήταν αυτές που πραγματοποιήθηκαν αυτήν την εβδομάδα στην Αθήνα. Ακολουθεί τον Νοέμβρη μια συζήτηση για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και στις 7 Δεκεμβρίου, ως επιστέγασμα όλων αυτών, είναι προγραμματισμένη να γίνει η κοινή συνεδρίαση των Υπουργικών Συμβουλίων των δύο χωρών στη Θεσσαλονίκη.

Η κοινή δήλωση

Μετά τις συνομιλίες της περασμένης Δευτέρας και Τρίτης στην Αθήνα οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας εξέδωσαν την παρακάτω κοινή δήλωση:

«Στη βάση του θετικού κλίματος των πρόσφατων συναντήσεων υψηλού επιπέδου μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τουρκικής Δημοκρατίας και σύμφωνα με την αποστολή που τους ανέθεσαν οι ηγέτες των δύο κρατών και με τον οδικό χάρτη που συμφωνήθηκε από τους υπουργούς Εξωτερικών, οι υφυπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας, ο κ. Κωνσταντίνος Φραγκογιάννης και ο πρέσβυς Burak Akçapar αντίστοιχα, συναντήθηκαν, στις 16 Οκτωβρίου 2023, στην Αθήνα για τη διεξαγωγή του 5ου γύρου συνομιλιών για το Κοινό Σχέδιο Δράσης στο πλαίσιο της Θετικής Ατζέντας μεταξύ των δύο κρατών.

Οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν τον κοινό τους στόχο να παραγάγουν απτά αποτελέσματα για το 5ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας (ΑΣΣ), που θα διεξαχθεί στις 7 Δεκεμβρίου 2023 στη Θεσσαλονίκη, επί ζητημάτων που άπτονται της Θετικής Ατζέντας, όπως η επιχειρηματικότητα, ο τουρισμός, οι μεταφορές, η ενέργεια, οι επιστήμες, η τεχνολογία, η γεωργία, το περιβάλλον, η κοινωνική ασφάλιση και υγεία, η νεολαία, η εκπαίδευση και ο αθλητισμός.

Στις 17 Οκτωβρίου 2023, οι υφυπουργοί Εξωτερικών, πρέσβυς κ. Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και πρέσβυς κ. Burak Akçapar πραγματοποίησαν τακτικές πολιτικές διαβουλεύσεις.

Συζητήθηκαν οι διμερείς σχέσεις, περιφερειακά και διεθνή θέματα. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να οικοδομήσουν πάνω στην ήδη υπάρχουσα θετική ατμόσφαιρα, προκειμένου να εντοπισθούν πεδία συμφωνίας και συνεργασίας σε διμερές και διεθνές επίπεδο. Εξέτασαν τις διαδικασίες προετοιμασίας του επικείμενου Ανώτατου Συμβουλίου Ασφαλείας τον Δεκέμβριο, καθώς και τους υπάρχοντες διαύλους επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και των διερευνητικών / συμβουλευτικών συνομιλιών. Εν προκειμένω, οι δύο πλευρές εξέφρασαν τη δέσμευσή τους για τη συνέχιση του διαλόγου, με σκοπό την επίτευξη συναντίληψης».

Στο σκοτάδι…

Είναι προφανές πως το βασικό κομμάτι των συνομιλιών περιέχεται στον τίτλο «τακτικές πολιτικές διαβουλεύσεις», τις οποίες έχει αναλάβει η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.

Στην εν λόγω συζήτηση περιλαμβάνονται όλα τα ζητήματα «υψηλής πολιτικής», δηλαδή όλα αυτά τα θέματα που εγείρει η Άγκυρα (γκρίζες ζώνες, αποστρατιωτικοποίηση, εύρος ελληνικών χωρικών υδάτων κ.λπ.) σε βάρος της Ελλάδας.

Καθώς οι συζητήσεις συνεχίζονται και μάλιστα σε καλό κλίμα όπως διαπιστώνουν στη κοινή τους δήλωση οι δύο πλευρές, τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι εύλογα: Ποια από τις δύο χώρες έχει κάνει βήματα πίσω από πάγιες μέχρι τώρα θέσεις; Πότε η ελληνική κυβέρνηση θα ενημερώσει (τουλάχιστον) τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις για το περιεχόμενο αυτών των κρίσιμων συνομιλιών που ήδη παράγουν αποτελέσματα;

Διαβάστε επίσης:

Ανησυχεί η Ευρώπη μετά τα τρομοκρατικά χτυπήματα και τις απειλές: Στο επίκεντρο του Συμβουλίου των ΥΠΕΣ η μετανάστευση

«Θα δείτε βομβιστές αυτοκτονίας, θα υπάρχουν ενέδρες», λέει πρώην αρχηγός της CIA για την χερσαία επίθεση στη Γάζα

Παγκόσμια ανησυχία για τον κίνδυνο κλιμάκωσης του πολέμου στη Μέση Ανατολή