Η έκτακτη σύσκεψη με την ηγεσία του ΥΠΕΝ και τη διοίκηση του ΑΔΜΗΕ που πραγματοποιήθηκε χθες το απόγευμα στο Μέγαρο Μαξίμου υπό τον πρωθυπουργό, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να έχει μόλις επιστρέψει από την Αμοργό, δείχνει το μέγεθος της νέας κρίσης που έχει ξεσπάσει μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας με επίκεντρο το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου.

Το Μαξίμου, λένε οι πληροφορίες, προτίμησε να μην προχωρήσει σε άμεση αντίδραση στα νέα ζητήματα που εγείρει η κυπριακή πλευρά, ωστόσο, από κυβερνητικές πηγές διαμηνύθηκε ότι η Αθήνα προτίθεται να τοποθετηθεί επί των αιτιάσεων της Λευκωσίας, κάτι που αναμένεται να γίνει τις επόμενες ημέρες, με τις ίδιες πηγές να υπογραμμίζουν για άλλη μια φορά τη σημασία του έργου, ιδίως για την Κύπρο.

Την ίδια ώρα, στη Λευκωσία επικρατεί πολιτική αναταραχή, με τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, να δηλώνει ανήσυχος για τη «διαφαινόμενη διασάλευση των σχέσεων Αθηνών και Λευκωσίας. Όσοι, επικαλούμενοι γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα, κατάφεραν να οδηγήσουν τη χώρα μας σε αυτή τη μετωπική σύγκρουση με την Αθήνα, έχουν διαπράξει πολύ μεγάλο εθνικό λάθος».

Ο ίδιος, αν και εκφράζει εκ νέου τις αντιρρήσεις του για το έργο, σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «οι κατόπιν εορτής, απερίσκεπτοι λεονταρισμοί για λόγους εντυπώσεων στο εσωτερικό, δεν απαλλάσσουν κανέναν από τις τεράστιες ευθύνες του, ούτε βοηθούν στην άρση του αδιεξόδου στο οποίο έχει περιέλθει το έργο. Αντίθετα, συνιστούν πρακτική επικίνδυνη για την πατρίδα μας, διακυβεύοντας την ασφάλεια του πιο σημαντικού “καλωδίου” – αυτού που ιστορικά, ηθικά, εθνικά και γεωπολιτικά μάς συνδέει με την Ελλάδα».

Το χρονικό της νέας κρίσης

Υπενθυμίζεται ότι αφορμή για τη νέα κρίση με επίκεντρο το «καλώδιο» ξέσπασε όταν δημοσίευμα του «Φιλελεύθερου» ανέφερε ότι ο ΑΔΜΗΕ (φορέας υλοποίησης του έργου) ζήτησε από τη ΡΑΕΚ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου) να ανατρέψει το πλάνο πληρωμών που εγκρίθηκε τον Ιούλιο και να αναγνωριστούν μεγαλύτερες δαπάνες. Ο ΑΔΜΗΕ διέψευσε ότι διεκδικεί άμεσα 82 εκατ. ευρώ και «αναγνωρίζει και διεκδικεί» μόνο την πρώτη ετήσια δόση των 25 εκατ. ευρώ που έχει συμφωνηθεί.

Σχολιάζοντας σε πολύ υψηλούς τόνους το δημοσίευμα, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι «αν ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ νομίζει ότι με τέτοιες επιστολές ή με πληρωμένες καταχωρήσεις εκβιάζεται η Κυπριακή Κυβέρνηση, προφανώς δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει. Η Κυπριακή Κυβέρνηση δεν εκβιάζεται από κανέναν επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ και η Κυπριακή Κυβέρνηση είναι εδώ για να στηρίξει μόνο τα συμφέροντα του κυπριακού λαού. Αυτό είναι το ξεκάθαρο μήνυμα προς τον επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ».

Παράλληλα, ο Ν. Χριστοδουλίδης έσπευσε να υπενθυμίσει ότι στο περιθώριο της Γ.Σ. του ΟΗΕ είχε συζητήσει με τον Κ. Μητσοτάκη το θέμα και ότι οι δύο ηγέτες είχαν καταλήξει σε συναντίληψη σχετικά με την αναγκαιότητα του έργου, λέγοντας ότι «πρόσφατα στη Νέα Υόρκη συμφωνήσαμε με τον Έλληνα πρωθυπουργό για το πώς προχωρούμε πολύ συγκεκριμένα και, μάλιστα, εκδόθηκε και μια σχετική ανακοίνωση».

Οι δύο πλευρές

Σύμφωνα με πληροφορίες από την Αθήνα, η ελληνική κυβέρνηση διαπιστώνει μια… δυστοκία της Λευκωσίας απέναντι στο έργο, την οποία και αποδίδει σε εσωτερικά ζητήματα της Κύπρου και του ενεργειακού της τομέα. Ωστόσο, αυτό που επισημαίνει είναι ότι δεν προτίθεται σε καμία περίπτωση να επιβαρύνει τους Έλληνες καταναλωτές με τα «σπασμένα», αν τελικά το έργο συνεχίζει να βρίσκεται σε κατάσταση… βραχυκυκλώματος, υπενθυμίζοντας, παράλληλα, ότι και η Κομισιόν το θεωρεί κρίσιμο και το χρηματοδοτεί με σχεδόν 670 εκατ. ευρώ.

Από την άλλη πλευρά, η Λευκωσία – όταν δεν υποστηρίζει διά του Κυπρίου ΥΠΟΙΚ, Μάκη Κεραυνού, ότι το έργο είναι μη βιώσιμο, βάσει μελετών – ζητά από την Ελλάδα και ειδικά από τον ΑΔΜΗΕ συγκεκριμένα και σαφή χρονοδιαγράμματα για την πόντιση του διαβόητου καλωδίου και δεσμεύσεις για στήριξη στην περίπτωση που η Τουρκία συνεχίσει τις απειλές – υπενθυμίζεται ότι η Άγκυρα θεωρεί ότι το έργο βρίσκεται εντός υφαλοκρηπίδας της και έχει παρεμποδίσει ερευνητικά πλοία να κάνουν τη δουλειά τους.

Από εκεί και πέρα, αξίζει να σημειωθεί ότι την άνοιξη του 2025 ο ΑΔΜΗΕ πάγωσε πληρωμές προς τη γαλλική εταιρεία Nexans η οποία κατασκευάζει το καλώδιο διασύνδεσης και το ιταλικό ερευνητικό πλοίο που δούλευε για χαράξεις υποθαλάσσιων διαδρομών αποχώρησε και προς το παρόν δεν του έχει ζητηθεί η επιστροφή. Στην παρούσα φάση, σύμφωνα με πληροφορίες από Αθήνα και Λευκωσία, το έργο θεωρείται ότι έχει μπει στην… κατάψυξη και υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με το αν μπορεί να… αποψυχθεί.

Αν στα παραπάνω προστεθεί και έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για προγενέστερη φάση του έργου, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι στο επίκεντρο της έρευνας βρίσκεται, μεταξύ άλλων, πολιτικό πρόσωπο από την Κύπρο, το οποίο φέρεται να αξιοποίησε τη θέση του ώστε να προωθήσει την επένδυση για ίδιο όφελος, αντιλαμβάνεται κάποιος ότι η κατάσταση θυμίζει όλο και περισσότερο γόρδιο δεσμό και το ερώτημα, πλέον, είναι ποιος θα πει «ό,τι δεν λύεται, κόπτεται», αλλά και με ποιες συνέπειες.

Διαβάστε επίσης:

Ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου: Τη στρατηγική της σχεδιάζει η Αθήνα μετά το νέο «βραχυκύκλωμα» – Έκτακτη σύσκεψη στο Μαξίμου

ΠΑΣΟΚ: Πέθανε ο πρώην βουλευτής Χανίων, Γιώργος Πρασιανάκης

Ο Βορίδης απάντησε στο σχόλιο Τσουκαλά για παραγραφή αδικημάτων του: «Ουδέποτε υπήρξε τέτοιο θέμα»