Η ανακοίνωση Βρετανίας και Τουρκίας ότι υπήρξε συμφωνία για την πώληση στην Άγκυρα 20 νέων μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter Typhoon, αλλά και οι πληροφορίες ότι ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά την πρόσφατη περιοδεία του στις αραβικές χώρες, «έκλεισε» την αγορά 24 μεταχειρισμένων «ευρω-μαχητικών» από το Κατάρ και το Ομάν, επανέφεραν στο προσκήνιο ένα σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η τουρκική Πολεμική Αεροπορία από το 2019 και εντεύθεν.

Η αποβολή της Τουρκίας

Τότε ήταν που η Τουρκία αποβλήθηκε από το πρόγραμμα Joint Strike Fighter, το οποίο αφορά στην ανάπτυξη και κατασκευή του αμερικανικού μαχητικού 5ης γενιάς F-35, λόγω της αγοράς του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400, ενώ, ταυτόχρονα, το Κογκρέσο επέβαλε κυρώσεις στην τουρκική αμυντική βιομηχανία, κυρώσεις που είχαν ως αποτέλεσμα – μεταξύ άλλων – την αδυναμία της Τουρκίας να προχωρήσει σε αναβάθμιση των παλιότερων μαχητικών F-16 στη σύγχρονη διαμόρφωση Viper.

H κατάσταση αυτή προκαλούσε σοβαρά προβλήματα στην τουρκική Πολεμική Αεροπορία, η οποία υποχρεώθηκε να διατηρεί σε «μάχιμη» κατάσταση ακόμα και αεροσκάφη τύπου F-4 Phantom, από την εποχή του πολέμου του Βιετνάμ. Βέβαια, πριν από περίπου ένα χρόνο, η Ουάσινγκτον έδωσε το «πράσινο φως» για την πώληση 40 μαχητικών F-16 στην Τουρκία, καθώς και περίπου 80 κιτ αναβάθμισης για παλιότερα αεροσκάφη, ωστόσο, το πρόγραμμα αυτό μοιάζει να έχει κολλήσει, καθώς η Άγκυρα θέλει οι αναβαθμίσεις να γίνουν από την τουρκική αεροπορική βιομηχανία.

Η πρεμούρα

Εν πάση περιπτώσει, μετά από μακρές διαπραγματεύσεις – και πολλά μπρος-πίσω από το Βερολίνο (τα Eurofighter Typhoon κατασκευάζονται από κοινοπραξία μεταξύ Βρετανίας, Ιταλίας, Ισπανίας και Γερμανίας και η πώλησή του σε τρίτους απαιτεί τη συναίνεση όλων των χωρών) – Λονδίνο και Άγκυρα συμφώνησαν στην πώληση στην Τουρκία 20 «ευρω-μαχητικών», ενώ πλέον το ενδιαφέρον της Τουρκίας στρέφεται στην αποκτήση άλλων 24 Typhoon από το Κατάρ και το Ομάν, προκειμένου να αναπαλαιώσει τον γερασμένο στόλο της (η Ελλάδα έχει αποσύρει από την ενεργό δράση τα F-4 από το 2017).

Σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, η… πρεμούρα του Ερντογάν για τα Typhoon υποδηλώνει ότι, παρά το καλό κλίμα που επικράτησε κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον Αμερικανό ομόλογό του, Ντόναλντ Τραμπ, στην Ουάσινγκτον, ο… γόρδιος δεσμός γύρω από τα F-35 δεν λύθηκε, καθώς ο Λευκός Οίκος δεν μπορεί να παρακάμψει το Κογκρέσο και να άρει από μόνος του τις κυρώσεις – πολλώ δε μάλλον, από τη στιγμή που η Τουρκία δεν έχει αποσύρει το σύστημα S-400. Ως εκ τούτου, και δεδομένης της ενίσχυσης της Ελλάδας με τα Rafale και της επικείμενης απόκτησης F-35, γίνεται σαφές ότι η Τουρκία χρειαζόταν ενίσχυση των εναέριων δυνατοτήτων της.

Ζήτημα η έκδοση

Σημειώνεται ότι μια άλλη παρενέργεια των αμερικανικών κυρώσεων αφορά και στο εγχώριο τουρκικό μαχητικό TF-X KAAN, η ανάπτυξη του οποίου έχει μείνει πίσω, καθώς οι ΗΠΑ δεν επιτρέπουν την εξαγωγή κρίσιμων τεχνολογιών για την ολοκλήρωση του αεροσκάφους. Έτσι, καθίσταται σαφές ότι η Άγκυρα χρειαζόταν μια «ένεση» για να μην βρεθεί δυνητικά στη θέση του Ιράν, το οποίο, λόγω εμπάργκο και κυρώσεων, υποχρεώνεται να «κανιβαλίζει» παλιά αεροσκάφη (όπως τα περίφημα F-14 Tomcat που είχαν αποκτηθεί επί εποχής Σάχη) για να διατηρεί μια υποτυπώδη αεροπορική παρουσία.

Από εκεί και πέρα, αυτό που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι ότι ένας παράγοντας που θα καθορίσει πολλά για τις ισορροπίες στον αέρα του Αιγαίου – και όχι μόνο – θα είναι η διαμόρφωση των Typhoon που θα παραλάβει η Τουρκία. Από το κόστος της συμφωνίας με τη Βρετανία, φαίνεται ότι θα πρόκειται για την τελευταία έκδοση του μαχητικού (Tranche 4+/5) και ότι – παρά τις αντιρρήσεις της Ελλάδας – θα εξοπλίζεται και με τον εξελιγμένο πύραυλο αέρος-αέρος Meteor. Ωστόσο, οι παραδόσεις θα αρχίσουν από το 2030, ενώ τα μεταχειρισμένα μαχητικά από Κατάρ και Ομάν θα έλθουν νωρίτερα, αλλά θα είναι παλιότερης έκδοσης.

Διαβάστε επίσης:

ΕΕ: Γόρδιος δεσμός για την Φον ντερ Λάιεν ο προϋπολογισμός -Τελεσίγραφα από τους… πάντες και οι αγρότες στα «κάγκελα»

Ασταμάτητος Τραμπ: Απέλυσε και την επιτροπή που θα εξέταζε την αίθουσα χορού και την αψίδα στον Λευκό Οίκο

Μετά το νέο αιματοκύλισμα στη Γάζα, το Ισραήλ δηλώνει πως επιστρέφει στην εκεχειρία