Eurovision 2026: Αντιμέτωπη με το μεγαλύτερο μποϊκοτάζ στην ιστορία της
Πιθανόν να είναι νωρίς – έως πολύ νωρίς – να σταθμιστούν οι συνέπειες από την κομβικής σημασίας συζήτηση που έγινε στην ολομέλεια της Ένωσης Ευρωπαϊκών Ραδιοτηλεόρασεων κατά την πρώτη ημέρα της – χειμερινής – Γενικής Συνέλευσης της EBU στη Γενεύη. Αν και γίνεται αντιληπτό σε κάποιο βαθμό ότι έστω του χρόνου τίποτα δεν θα είναι το ίδιο στην Eurovision.
Το Ισραήλ θα συμμετάσχει στον 70ο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision 2026 στη Βιέννη, εκπροσωπούμενο από την δημόσια ραδιοτηλεόραση, ΚΑΝ, η διοργάνωση, όμως, όσο και αν έχει χαρακτηριστικά γιορτής θα φέρει «σημάδια» από τις αποχωρήσεις χωρών – με επιβεβαιωμένες των Ισπανίας, Ολλανδίας, Σλοβενίας, Ιρλανδίας –, τίθεται σε αμφισβήτηση όμως αν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα του θεσμού το σλόγκαν «United by music».
Ο Eurovisionικος χάρτης, τουλάχιστον για το 2026, δεν θα είναι όπως των πρόσφατων προηγούμενων διοργανώσεων, προφανώς όχι εξαιτίας της επιστροφής στον διαγωνισμό της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας και της Μολδαβίας.
Προβληματισμός και αντιδράσεις
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο χαιρέτισε το αποτέλεσμα tης ψηφοφορίας της EBU και την συμμετοχή του Ισραήλ, παραμένει σκεπτικισμός σε πολιτικό επίπεδο. Αν και εκπρόσωπος του BBC εξέφρασε τη στήριξη του Ραδιοτηλεοπτικού Οργανισμού στην συλλογική απόφαση της Ένωσης, αναφέροντας ότι «πρόκειται για την επιβολή των κανόνων της EBU και την συμπερίληψη» και οι Συντηρητικοί υποστήριξαν πως ήταν «απόλυτα σωστό» το Ισραήλ να συμμετάσχει στη Eurovision, το μέλος τους, ο Νάιτζελ Χάντλστον, σκιώδης υπουργός Πολιτισμού, Μέσων Ενημέρωσης και Αθλητισμού, εξέφρασε προβληματισμό λέγοντας ότι «είναι βαθιά ανησυχητικό να βλέπουμε τόσες πολλές χώρες να επιλέγουν να μποϊκοτάρουν την εκδήλωση λόγω της συμμετοχής του Ισραήλ. Η μουσική θα πρέπει να είναι μια ενωτική δύναμη, όχι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται ως όπλο για πολιτικούς σκοπούς» και η υπουργός Άλισον ΜακΓκόβερν σε δηλώσεις της στον αγγλικό Τύπο ότι θα είναι «πραγματικά λυπηρό» αν η Eurovision δεν είναι μια «χαρούμενη περίσταση».
Σε εκπομπή του Times Radio, η ΜακΓκόβερν είπε ότι «η Eurovision διοργανώνεται από έναν ανεξάρτητο οργανισμό, την Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση, οπότε αυτό είναι σίγουρα θέμα που αφορά εκείνους. Δεν είναι ένα ζήτημα στο οποίο θα παρεμβαίνει η κυβέρνηση μας. Προσωπικά, δεν είμαι μεγάλη οπαδός της Eurovision, αλλά όταν η Eurovision ήρθε στο Λίβερπουλ, ήταν υπέροχο για όλους. Πιστεύω λοιπόν ότι είναι πραγματικά λυπηρό να βρισκόμαστε σε αυτή τη θέση, όπου η Eurovision δεν μπορεί να είναι απλώς μια χαρμόσυνη εκδήλωση, αλλά είναι στην ευθύνη της Ευρωπαϊκής Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης να λάβει τις αποφάσεις σε πρώτη φάση».
Αντίθετα, ο ιρλανδικός κρατικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας RTE δηλώνει ότι – όχι μόνον θα απέχει από την ερχόμενη Eurovision αλλά και δεν θα μεταδώσει τον διαγωνισμό τραγουδιού, περιγράφοντας τη συμμετοχή του Ισραήλ ως «απαράδεκτη, δεδομένης της φρικτής απώλειας ζωών στη Γάζα».
Η RTE θεωρεί ότι η συμμετοχή της Ιρλανδίας «θα ήταν απαράδεκτη, δεδομένης της τρομερής απώλειας ζωών στη Γάζα και της ανθρωπιστικής κρίσης που συνεχίζει να θέτει σε κίνδυνο τη ζωή τόσων πολλών αμάχων».
Η RTE εξακολουθεί να εκφράζει βαθιά ανησυχία για τις στοχευμένες δολοφονίες δημοσιογράφων στη Γάζα κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης και για τη συνεχιζόμενη άρνηση πρόσβασης διεθνών δημοσιογράφων στην περιοχή.
Στο θέμα επανήλθε ο Πρόεδρος του κράτους του Ισραήλ, Γιτζάκ Χέρτζογκ, έπειτα από την εξέλιξη της Πέμπτης στη EBU, ποστάροντας στα ΜΚΔ: «Το Ισραήλ αξίζει να εκπροσωπείται σε κάθε σκηνή του κόσμου, ένας αγώνας στον οποίο είμαι πλήρως και ενεργά αφοσιωμένος». Ο ισραηλινός Πρόεδρος νωρίτερα το φθινόπωρο σε συνέντευξη σε ραδιοσταθμό της χώρας του είχε αποκαλύψει – αν και ήταν κοινό μυστικό τουλάχιστον στους Eurovsionικούς κύκλους – πως κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για τη συμμετοχή του Ισραήλ και την εκτόνωση των αντιδράσεων που έχει προκαλέσει η «εκκαθαριστική επιχείρηση» στη Γάζα.
«Μαύρο» στη μετάδοση του διαγωνισμού τον ερχόμενο Μάιο θα ρίξει και η AVROTROS, εκτός του ότι δεν θα συμμετάσχει, διότι είναι «ασύμβατος με τις δημόσιες αξίες που είναι ουσιαστικές για εμάς», με τον διευθύνοντα σύμβουλο της, Τάκο Τσίμερμαν, να δηλώνει πως «δεν ήταν μια εύκολη απόφαση και δεν την λάβαμε αψήφιστα. Ο διαγωνισμός της Eurovision είναι εξαιρετικά πολύτιμος για εμάς. Ο Πολιτισμός ενώνει, αλλά όχι με κάθε κόστος. Αυτό που συνέβη φέτος άγγιξε τα όρια ανοχής μας».
Επισήμανε ο CEO της AVROTROS: «Οικουμενικές αξίες, όπως η ανθρωπιά και η ελευθερία του Τύπου, έχουν παραβιαστεί σοβαρά και δεν είναι διαπραγματεύσιμες για εμάς. Επιπλέον, η πολιτική παρέμβαση του περασμένου έτους κατέδειξε ότι η ανεξαρτησία και ο ενοποιητικός χαρακτήρας του Διαγωνισμού Τραγουδιού της Eurovision δεν μπορούν πλέον να θεωρούνται δεδομένες».
Ο σλοβενικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας RTVS δήλωσε ότι αποσύρεται από τον διαγωνισμό «εκ μέρους των 20.000 παιδιών που πέθαναν στη Γάζα». Η πρόεδρός του Ναταλία Γκόρσακ δήλωσε ότι «για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, το κοινό απαιτεί να πούμε όχι στη συμμετοχή οποιασδήποτε χώρας που επιτίθεται σε άλλη χώρα. Πρέπει να ακολουθήσουμε τα ευρωπαϊκά πρότυπα για ειρήνη και κατανόηση». Και έριξε τις «μπηχτές» της: «Οι δημοσιογράφοι μας δεν είχαν και εξακολουθούν να μην έχουν άδεια εισόδου στη Γάζα, όπου σκοτώθηκαν περισσότεροι από 200 δημοσιογράφοι. Πέρσι είδαμε ότι η ισραηλινή παράσταση ήταν πολιτική. Μην ξεχνάτε ότι απαγορεύσαμε μια παρόμοια παρουσίαση από έναν Ρώσο τραγουδιστή στην Ουκρανία».
Η RTVE παρά τα νέα μέτρα της EBU δεν πείστηκε, τα χαρακτήρισε, διά του γενικού γραμματέα της, Αλφόνσο Μοράλες, ανεπαρκή, και τόνισε ότι διατηρεί σοβαρές αμφιβολίες για τη συμμετοχή του Ισραήλ. «Η κατάσταση στη Γάζα, παρά την κατάπαυση του πυρός και την έγκριση της ειρηνευτικής διαδικασίας, και η χρήση του διαγωνισμού από το Ισραήλ για πολιτικούς σκοπούς, καθιστούν ολοένα και πιο δύσκολη τη διατήρηση της Eurovision ως ουδέτερης πολιτιστικής εκδήλωσης», σχολίασε ο Μοράλες.
Εννοείται πως και η ισπανική δημόσια ραδιοτηλεόραση δεν θα μεταδώσει τον διαγωνισμό. Το έκανε σαφές.
«Η Eurovision έχει αρχίσει να κατακερματίζεται» τόνισε ο Πολ Τζόρνταν στο Euronews, ο οποίος θεωρείται ειδικός του ευρωπαϊκού τραγουδιστικού θεσμού, γνωστός ως Dr. Eurovision. «Το σλόγκαν «United by Music» δυστυχώς έχει απομονωθεί εξαιτίας της πολιτικής… Έχει γίνει μια αρκετά βρώμικη και τοξική κατάσταση», συμπλήρωσε.
Πράγματι η Eurovision προσπαθεί να θέσει τη μουσική πάνω και πέρα από την Πολιτική, αλλά επανειλημμένα έχει επηρεαστεί ή εμπλακεί σε γεωπολιτικά, παγκόσμια, γεγονότα. Πιο πρόσφατα η Ρωσία αποβλήθηκε (2022) έπειτα από την εισβολή και την πλήρους κλίμακας πολεμικής επιχείρησης στην Ουκρανία.
Ο πόλεμος στη Γάζα υπήρξε η μεγαλύτερη πρόκληση για τη διοργάνωση, στα χρονικά του θεσμού, ως τώρα.
Ο ειδικός της Eurovision, δρ. Ντιν Βούλετιτς, σε σχόλιο του στο Euronews εξηγεί ότι ένα μποϊκοτάζ από οποιαδήποτε χώρα μέλος της ΕΕ είναι σημαντικό, επειδή δεν είναι «δικτατορίες» και, όπως το Ισραήλ, έχουν ως στόχο να μοιράζονται τις αξίες της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της πολυμορφίας.
«Θα μπορούσε να είναι το μεγαλύτερο μποϊκοτάζ της Eurovision που έχει γίνει ποτέ. Έχουν γίνει μποϊκοτάζ στο παρελθόν, αλλά συνήθως ήταν διμερή», αναφέρει Βούλετιτς, ιστορικός και συγγραφέας του βιβλίου «Postwar Europe and the Eurovision Song Contest» (Η μεταπολεμική Ευρώπη και ο διαγωνισμός τραγουδιού της Eurovision).
Δεν είναι υπερβολή αυτό που περιγράφει ο Βούλετιτς. Πράγματι ανάμεσα στις χώρες που δεν θα είναι παρούσες το Μάιο ((12,14,16) στη Βιέννη, περιλαμβάνονται μερικά μεγάλα ονόματα από τον κόσμο της Eurovision.
Η Ισπανία είναι μία από τις «Πέντε Μεγάλες» χώρες με μεγάλες αγορές που συμβάλλουν περισσότερο (από κάθε άποψη και με οικονομική διάσταση) στον διαγωνισμό. Η Ιρλανδία έχει κερδίσει επτά φορές, ένα ρεκόρ που μοιράζεται με τη Σουηδία.
«Δεν υπάρχουν νικητές εδώ. Ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί – αν το Ισραήλ θα συμμετάσχει ή όχι, αν οι χώρες θα μείνουν ή θα φύγουν – δεν είναι αυτό που πρέπει να είναι η Eurovision. Πρέπει να είναι χαρμόσυνο γεγονός και να φέρνει τους ανθρώπους κοντά, παρά τις πολιτικές μας διαφορές», είπε ο Τζόρνταν, καταλήγοντας: «Δυστυχώς, νομίζω ότι έχει γίνει ένα είδος πολιτικού παιχνιδιού».
Διαβάστε επίσης:
Ο Alpha είχε την καλύτερη τηλεθέαση την Πέμπτη (4/12)
Το Netflix εξαγοράζει τη Warner Bros Discovery για σχεδόν 83 δισεκατομμύρια δολάρια (videos/audio)