Μία «παγωμένη» υποδοχή, που παραπέμπει περισσότερο στις θερμοκρασίες των τελευταίων ημερών παρά σε περίοδο γιορτών και εκπτώσεων, επιφύλαξε το 2022 στην ελληνική αγορά.

Το «κοκτέιλ» ακρίβειας – πληθωρισμού σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, όπως τρόφιμα, θέρμανση και καύσιμα, σε συνδυασμό με τα υγειονομικά μέτρα που επιβλήθηκαν κυριολεκτικά μέσα στις γιορτές και παίρνουν συνεχείς παρατάσεις, έδωσαν μεγάλο χτύπημα τόσο στο εμπόριο όσο και στην εστίαση με πολύ χαμηλούς τζίρους, ενώ δεν άφησαν αλώβητο ούτε και τον χειμερινό τουρισμό, ο οποίος από τις αρχές Δεκεμβρίου καταγράφει πολύ χαμηλές πληρότητες, με εξαίρεση τις λίγες μέρες των γιορτών.

Οι δραματικές αυξήσεις των δαπανών στον οικογενειακό προϋπολογισμό είναι ξεκάθαρο πως έχουν συμπιέσει δραστικά την αγοραστική δυνατότητα των καταναλωτών τον πρώτο μήνα του έτους, αλλά αυτή είναι μόνο μία από τις πολλές εξηγήσεις που κρατούν την αγορά σε χαμηλά επίπεδα αγοραστικής κίνησης.

Μάλιστα, όπως επισημαίνουν οι έμποροι, ο κλάδος τους έχει απορροφήσει το μεγαλύτερο δυνατό μέρος των ανατιμήσεων στα προϊόντα τους με τις αναπροσαρμογές να κινούνται σε χαμηλά μονοψήφια ποσοστά, ειδικά σε τομείς όπως η ένδυση – υπόδηση, που δεν ξεπέρασε το 3% σε ετήσια βάση πριν από την έναρξη των χειμερινών εκπτώσεων.

Σύμφωνα με τους εμπορικούς συλλόγους της Αττικής, η αγοραστική κίνηση παρουσιάζει προβληματική και υποτονική πορεία το πρώτο δεκαπενθήμερο των εκπτώσεων, η οποία δεν είναι συνήθης για την αγορά, και μάλιστα με ανοικτά φέτος όλα τα μαγαζιά. Σε πολλά, μάλιστα, προϊόντα δεν έχουν ακόμη περάσει οι αυξήσεις των νέων τιμών αγοράς από τους κατασκευαστές, ούτε του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων.

Επιπλέον, η ανάγκη ρευστοποίησης των αποθεμάτων που διαθέτουν οι εμπορικές επιχειρήσεις διευκολύνει τη συγκράτηση των τιμών, ενώ γνωρίζουν πως, για την αντικατάσταση εμπορευμάτων στα ράφια και τις αποθήκες τους, θα επωμιστούν αυξήσεις από 4% έως 20%, κυρίως για τα εισαγόμενα είδη.

Περιορισμένη αισιοδοξία

Παρ’ όλα αυτά, προς το παρόν τουλάχιστον, οι χειμερινές εκπτώσεις παρουσιάζουν μια εικόνα περιορισμένης αισιοδοξίας, καθώς μπορεί οι πωλήσεις να είναι ανοδικές σε σχέση με τις αντίστοιχες του περσινού Ιανουαρίου, όμως τότε τα εμπορικά καταστήματα ήταν κλειστά λόγω λοκντάουν και, επομένως, δεν θεωρούνται συγκρίσιμα τα μεγέθη.

Σε γενικές γραμμές η μέχρι στιγμής πορεία των εκπτώσεων κινείται κάτω από τα επίπεδα των 5,3 δισ. ευρώ συνολικού τζίρου του 2020 και, βεβαίως, από τις προσδοκίες των εμπόρων της Περιφέρειας Αττικής, στους οποίους, πριν από την πανδημία, το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου αναλογούσε ένας εκπτωτικός τζίρος άνω των 2,5 δισ. ευρώ.

Το αυξημένο κόστος της ενέργειας και της μεταφοράς είναι οι δύο βασικοί παράγοντες ανησυχίας για την αγορά, που δεν αναμένει αποκλιμάκωση του πληθωρισμού από τα επίπεδα του 5% πριν το πρώτο τετράμηνο του έτους και βασίζεται στη συνέχεια των επιδοτήσεων λογαριασμών και τη διάρκεια των οικονομικών μέτρων στήριξης από την κυβέρνηση.

Σημειωτέον πως το ενεργειακό κόστος σε πολλές εμπορικές και άλλες επιχειρήσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας και, κυρίως, του κλάδου τροφίμων, αντιπροσωπεύει σχεδόν το 20% των μηνιαίων εξόδων τους. Επισημαίνεται από τους εμπόρους πως οι χειμερινές εκπτώσεις, που διαρκούν σχεδόν δύο μήνες και επισήμως θα λήξουν στις 28 Φεβρουαρίου, μπορούν, άλλη μια φορά, να λειτουργήσουν ως «κόφτης» του πληθωρισμού και ανάχωμα της ακρίβειας.

Μείωση 50% λόγω πανδημίας

Εκτός από τα εμπορικά καταστήματα, μεγάλο ήταν το χτύπημα και στην εστίαση μετά την επιβολή των νέων μέτρων για την πανδημία λίγο πριν την Πρωτοχρονιά, τα οποία ισχύουν μέχρι και σήμερα και κανείς δεν γνωρίζει αν και πότε θα χαλαρώσουν.

Το «άτυπο λοκντάουν» όπως το χαρακτηρίζουν οι επαγγελματίες του κλάδου με το ωράριο λειτουργίας μέχρι τις 12 το βράδυ και το κλείσιμο της μουσικής έχει οδηγήσει σε πτώση του τζίρου της εστίασης κατά 50%, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Γιάννη Χατζηθεοδοσίου.

Ο Χατζηθεοδοσίου δήλωσε υπέρ κάθε μέτρου προστασίας της δημόσιας υγείας, αλλά επισημαίνοντας ταυτόχρονα την ανάγκη στήριξης των επιχειρήσεων που πλήττονται από τους περιορισμούς για τον έλεγχο της πανδημίας. Όπως σημείωσε ο πρόεδρος, μετά την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων καταγράφεται μείωση κατά 50% στον τζίρο των επιχειρήσεων του κλάδου εστίασης, κάνοντας λόγο, ουσιαστικά, για ένα «άτυπο λοκντάουν».

Για να καταφέρουν οι επιχειρήσεις να παραμείνουν ανοιχτές και να διατηρηθούν οι θέσεις απασχόλησης, η επιμελητηριακή κοινότητα έχει προτείνει μια σειρά από μέτρα μεταξύ των οποίων η αναστολή των υποχρεώσεων, η κάλυψη από την πολιτεία του 75% των αυξήσεων στην ενέργεια, η μείωση του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης από το 13% στο 6% και η μη επιστροφή των Επιστρεπτέων Προκαταβολών, εξήγησε ο πρόεδρος της ΚΕΕΕ και του ΕΕΑ, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη αύξησης των δόσεων αποπληρωμής των χρεών της πανδημίας, από 72 σε 120, προκειμένου να δοθεί «ανάσα» επιβίωσης στις επιχειρήσεις.

Χαμηλές πληρότητες και στα αστικά και ορεινά ξενοδοχεία

Χαμηλές πτήσεις καταγράφηκαν και στα ξενοδοχεία για την περίοδο από αρχές Δεκεμβρίου έως και τις γιορτές των «Φώτων» σύμφωνα με το ΙΤΕΠ. Συγκεκριμένα, σε επιμέρους καταγραφή της έρευνας για τις επιδόσεις των ξενοδοχείων για όλο το 2021, παρουσιάστηκε η Εβδομαδιαία Έρευνα του Χειμερινού Ξενοδοχειακού Παρατηρητηρίου για τις μονάδες Συνεχούς Λειτουργίας κατά την περίοδο 29.11.2021 – 9.1.2022.

Αυτά, σύμφωνα με το ΙΤΕΠ, καλούνται να λειτουργήσουν εν μέσω πανδημικού κύματος, αντιμετωπίζοντας παράλληλα αυξημένα κόστη λειτουργίας, με το κόστος ενέργειας και πρώτων υλών να έχουν πολλαπλασιαστεί σε συνδυασμό με πολύ χαμηλές τιμές πώλησης δωματίων (62 ευρώ κατά μέσο όρο τις εβδομάδες των εορτών).

Στην έρευνα καταγράφεται πως τα ορεινά ξενοδοχεία άνοιξαν σε ποσοστό 97% την περίοδο των εορτών, ενώ κατά την ίδια περίοδο τα αστικά ξενοδοχεία ήταν ανοιχτά σε ποσοστό 77% (1 στα 4 ήταν κλειστά). Τις εβδομάδες των εορτών τα ορεινά ξενοδοχεία εμφάνισαν πληρότητες που άγγιξαν το 60%.

Αντίστοιχα, τα ξενοδοχεία πόλης λειτούργησαν με εξαιρετικά χαμηλές πληρότητες, μόλις στο 33% τον Νοέμβριο και συνεχή πτώση, φτάνοντας στο 20% τον Ιανουάριο του 2022.

Διαβάστε επίσης:

ΚΙΝΑΛ: Καλές δημοσκοπήσεις και πρώτα αντιπολιτευτικά «δόντια»

ΣΥΡΙΖΑ: Τι σηματοδοτεί η κίνηση Τσίπρα για εκλογή από τη βάση

«Ελπίδα» και… (ιδιωτικό) κράτος