Στα 93 η πιο σημαντική εν ζωή εικαστικός έχει ένα πιστό κοινό το οποίο μέσα από την sold out ετήσια έκθεση της Infinity Mirror Rooms στην Tate Modern του Λονδίνου, εισέρχεται στον κόσμο της Yayoi Kusama. Εκεί, στα καθρεφτένια δωμάτια της δημιουργεί την ψευδαίσθηση ενός χώρου χωρίς αρχή και τέλος.

“Ήθελα να ξεκινήσω μια επανάσταση, χρησιμοποιώντας την τέχνη για να οικοδομήσω το είδος της κοινωνίας που οραματιζόμουν», αιτιολόγησε κάποτε τον τρόπο και τον χώρο που διεκδίκησε για να βρίσκεται και να ορίζει σε παγκόσμιο επίπεδο τη Σύγχρονη Τέχνη, η πιο σημαντική εν ζωή γυναίκα εικαστικός, η 93χρονη σήμερα Yayoi Kusama.

Αυτό κάνει και με την τελευταία της έκθεση «Yayoi Kusama: Infinity Mirror Rooms»  στην Tate Modern, στο Λονδίνο, η οποία μάλιστα πήρε παράταση μέχρι τις 11 Ιουνίου 2023.

Η έκθεση «Yayoi Kusama: Infinity Mirror Rooms» είναι μια σπάνια ευκαιρία να ζήσετε δύο μεγάλες εγκαταστάσεις μαζί με ένα ντοκιμαντέρ από φωτογραφίες και βίντεο που εξηγούν την έμπνευση πίσω από τις πειραματικές παραστάσεις και τα έργα της Kusama, καθώς και ένα ολοκαίνουργιο γλυπτικό έργο που συνεχίζει το θέμα της απεριόριστης αναπαραγωγής.

Η έκθεση παρουσιάζει το Infinity Mirrored Room – Filled with the Brilliance of Life , μια από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις της Kusama μέχρι σήμερα η οποία δημιουργήθηκε αρχικά για την αναδρομική της έκθεση του 2012 στην Tate Modern.

Σε αυτό το καθηλωτικό έργο, τοίχοι με καθρέφτες και μια ρηχή λίμνη νερού πολλαπλασιάζουν και αναπαράγουν ατελείωτα έναν αστερισμό από μικροσκοπικά, αιωρούμενα φώτα για να δημιουργήσουν μια αίσθηση άπειρου χώρου. Μαζί με αυτήν, θα δείτε και την εγκατάσταση Chandelier of Grief ένα έργο της Kusama του 2016, που καταλαμβάνει ένα ολόκληρο δωμάτιο και στην οποία  ο θεατής εξαφανίζεται σε ένα φαινομενικά απεριόριστο σύμπαν περιστρεφόμενων πολυελαίων.

Ο «πολυέλαιος της θλίψης» είναι μια λευκή δομή ύψους σχεδόν 4 μέτρων.  Εκεί, οι θεατές εισέρχονται σε ένα κατοπτρικό περιβάλλον όπου ένας μπαρόκ πολυέλαιος επικρέμεται από την οροφή, περιστρέφεται και δημιουργεί χιλιάδες αντανακλάσεις και είδωλα που από-οριοθετεί τον χώρο. 

Οι επισκέπτες θα μπορούν επίσης να γνωρίσουν το The Universe as Seen from the Stairway to Heaven 2021, το ολοκαίνουργιο γλυπτό της Kusama, το οποίο έχει δημιουργηθεί ειδικά για αυτήν την έκθεση. Με κύρια «συστατικά» τους καθρέφτες και το πολύχρωμο πουά μοτίβο της- σήμα κατατεθέν, το γλυπτό αυτό θυμίζει πολύ την εμβληματική πρώιμη δουλειά της Kusama.

Μια συνοδευτική προβολή φωτογραφιών και βίντεο, μερικά από τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά –  δίνουν το ιστορικό πλαίσιο για το παγκόσμιο φαινόμενο στο οποίο έχουν μετατραπεί σήμερα τα Infinity Mirror Rooms της Kusama.

Φωτογραφίες από τον γιαπωνέζο φωτογράφο Eikoh Hosoe και τη συνεργασία του γερμανού φωτογράφου Harry Shunk (1924-2006) με τον Ούγγρο συνεργάτη του Janos Kender (1937-2009) εξερευνούν πώς η Kusama ανέτρεψε την έννοια του στούντιο του καλλιτέχνη: Οι εικόνες του Hosoe δείχνουν το στούντιο ως έναν σχεδόν ευλαβικό χώρο που παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στο καλλιτεχνικό brandname που ακούει στο όνομα Yayoi Kusama, ενώ οι Shunk & Kender δείχνουν την Kusama να διασχίζει τα φυσικά όρια του στούντιο, με τα καθρεφτένια περιβάλλοντα που δημιουργεί να γίνονται φόντο για performance, ζωγραφική, γλυπτική και σχέδιο μόδας. Αυτή η θεματική του διευρυμένου στούντιο της Κusama,συνεχίζεται στο Walking Piece, ένα slide show με φωτογραφίες που τραβήχτηκαν ξανά από τον Eikoh Hosoe, ο οποίος απαθανάτισε μια πρώιμη παράσταση της Kusama να περιηγείται στους έρημους δρόμους της Νέας Υόρκης, μια πράξη που αναδεικνύει την ιδιότητα του αουτσάιντερ και τα συναισθήματα της αστικής αποξένωσης.

Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης κινηματογραφικά πλάνα του Βρετανού ακαδημαϊκού John Jones (1926-2010) της Kusama στο στούντιο της στη Νέα Υόρκη στα μέσα της δεκαετίας του 1960 που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα και αποτελούν μια μοναδική, συγκινητική οπτική μαρτυρία που καταγράφει τα πρώτα γλυπτά έργα της καλλιτέχνιδας και την επιβεβαιώνει ταυτόχρονα ως λαμπαδηδρόμο του σύγχρονου σουρεαλισμού και  μια απαράμιλλη sui generis καλλιτεχνική δύναμη.

Ποια είναι η Yayoi Kusama

Γεννημένη το 1929 στο Ματσουμότο της Ιαπωνίας, η βασίλισσα του πουά, Yayoi Kusama σε ηλικία δέκα ετών άρχισε να έχει τις πρώτες της παραισθήσεις, οι οποίες την ακολουθούν μέχρι σήμερα και οι οποίες το 1977 την στέλνουν σε ψυχιατρική κλινική.

Εκείνη όμως κάνει τις παραισθήσεις της, τέχνη. Η ίδια περιγράφει τον εαυτό της ως «ψυχαναγκαστικό καλλιτέχνη», αφού οι βούλες και οι ιστοί είναι τα δύο επαναλαμβανόμενα μοτίβα που αποτελούν σήμα κατατεθέν της.  Σπουδάζει για λίγο (1948-9) στο Specialist School of Arts του Κιότο, έρχεται σε σύγκρουση με την οικογένειά της και το 1957 φεύγει για την Αμερική να κυνηγήσει το όνειρό της. Εκεί, τη δεκαετία του 1960, λαμβάνει την διεθνή προσοχή που της αξίζει με δημιουργικά projects που περιλαμβάνουν εγκαταστάσεις, ζωγραφική, γλυπτική, σχέδιο μόδας και γραφή.

Η Yayoi Kusama,  έχει αποτελέσει αντικείμενο μονογραφικών εκθέσεων σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης μιας μεγάλης περιοδεύουσας αναδρομικής έκθεσης που ξεκίνησε από την Tate Modern το 2012, και προσεχών παρουσιάσεων στον Βοτανικό Κήπο της Νέας Υόρκης και στο Gropius Bau στο Βερολίνο, και οι δύο το 2021. Το 2012  συνεργάζεται με τον οίκο μόδας Louis Vuitton, ο οποίος θα δημιουργήσει μια σειρά ρούχων και αξεσουάρ με τα περίφημα πουά της. Σκοπός αυτής της συνεργασίας, εκτός από το να αποκτήσουν τα πουά της μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα, είναι να διαδώσει το μήνυμά της «Love Forever». Συνεργασία που επαναλήφθηκε και φέτος με τον ίδιο οίκο μόδας με μία ακόμα μεγαλύτερη δόση πουά.  Το 2019 το περιοδικό ΤΙΜΕ τη συμπεριέλαβε στη λίστα με τα 100 άτομα που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή στον πλανήτη, στην οποία μάλιστα είναι το μεγαλύτερο σε ηλικία άτομο.

Yayoi Kusama: Infinity Mirror Rooms, Tate Modern, έως 11 Ιουνίου 2023
Περισσότερες πληροφορίες: Tate Modern  

Διαβάστε επίσης:

Μαίρη Ζυγούρη, γιατί φτιάχνεις ταρώ και τι ρωτάς;

Όλα τα πρόσωπα της Έρικας Σκούρτη στο ΕΜΣΤ

3 Ελληνίδες στα… ξένα: Η Κυριακή Γονή, η Χριστίνα Κάλμπαρη και η Ελένη Καμμά εκθέτουν στο εξωτερικό και μας μιλούν για τη δουλειά τους