Ειλικρινά δεν απασχολεί την ανάλυση ποιον Κεμάλ αποχαιρέτησε ο Πρόεδρος Ερντογάν. Τον κ. Κιλιτσντάρογλου τον αποχαιρέτησαν οι Τούρκοι ψηφοφόροι και αυτό μετρά στις δημοκρατίες. Τον Κεμάλ Ατατούρκ τον σέβεται το εκλογικό σώμα και τον επιβάλλει σε όλη την πολιτική πορεία του κ. Ερντογάν ακόμη και με την ανανεωμένη εμπιστοσύνη του 52%.

Ο Τούρκος Πρόεδρος, με συναίσθηση της πολιτικής πραγματικότητας στη χώρα του, επέλεξε να μιλήσει στο μπαλκόνι του προεδρικού μεγάρου έχοντας πίσω του την τεράστια τουρκική σημαία πλαισιωμένη από το πορτρέτο του Κεμάλ και το δικό του. Τα γεγονότα προσδιορίζουν την πραγματικότητα του εκλογικού αποτελέσματος. Εξ άλλου το ποσοστό που συγκέντρωσε για την τρίτη δεκαετία του ο Τούρκος ηγέτης συνεχίζει να επιβεβαιώνει τον διχασμό στην κοινωνία και βεβαίως δεν υπερβαίνει τα ποσοστά της προηγούμενης προεδρικής του εκλογής.

Οι ψηφοφόροι στη γειτονική χώρα με το εκλογικό αποτέλεσμα της πρώτης και της δεύτερης ψηφοφορίας επιβεβαίωσαν τον πολιτειακό και πολιτικό τρόπο διακυβέρνησης που θεωρούν ότι θα εξασφαλίσει την κοινωνική ισότητα και την αναπτυξιακή τους πορεία.

Οι επισημάνσεις που προέρχονται πέρα από τα σύνορα της Τουρκίας δεν μετέτρεψαν τις προτιμήσεις τους και οι αναλύσεις περί οικονομικής βύθισης της χώρας και εισόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου απασχόλησαν μόνο τους ειδικούς, οι οποίοι δεν κατόρθωσαν να εξηγήσουν στον τουρκικό λαό όλα τα δύσκολα θέματα που προκύπτουν κατά τη δική τους ανάλυση.

Πολλάκις επισημάνθηκε από τις στήλες μας ότι στα κράτη του Ισλάμ, παραδοσιακού ή πολιτικού, η δημοκρατία και οι θεσμοί θεωρούν ως αξιωματική πηγή της καλής διακυβέρνησης το Κοράνι. Η φιλανθρωπία στον μουσουλμανικό χώρο αποτελεί υπέρτατη υποχρέωση και η διάθεση των πόρων δεν καταγράφεται από τις στατιστικές υπηρεσίες.

Τα κεφάλαια τα οποία διατίθενται προκειμένου να εξυπηρετηθούν ανάγκες αδελφών σε μουσουλμανικές χώρες αποτελούν άδηλους πόρους της οικονομίας, όπως συνέβαινε κάποτε στη χώρα μας με το ναυτιλιακό και μεταναστευτικό συνάλλαγμα.

Μουσουλμανική αλληλεγγύη

Βασισμένος στην πραγματικότητα της διεθνούς μουσουλμανικής αλληλεγγύης, ο Πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε τους χορηγούς του (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία, Κατάρ και Ρωσία) χωρίς ενδοιασμό και οι χορηγοί του το αποδέχθηκαν χωρίς διαμαρτυρία.

Στα δημοσιοποιημένα χρηματικά ποσά προστίθενται και όλες οι συνδρομές των πιστών που συγκεντρώνονται σε εράνους σε πολλές χώρες του μουσουλμανικού κόσμου. Αποτελεί εσφαλμένο και αυθαίρετο συμπέρασμα όσων ισχυρίζονται ότι δεν επαρκεί η ανθρωπιστική βοήθεια που προέρχεται από το σύνολο των ομόθρησκων κρατών προς την Τουρκία, συμπεριλαμβανομένου του Ιράν, καθώς επίσης της ομονοούσης Ρωσίας και της Κίνας, με διαφορετικά κριτήρια και γεωστρατηγική επιδίωξη από όσα ισχύουν στον μουσουλμανικό κόσμο. Βέβαια το συνολικό τελικό αποτέλεσμα της ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας πιστώνεται στον προϋπολογισμό της γειτονικής μας χώρας.

Μετά την εκλογική νίκη του Προέδρου Ερντογάν ο τουρκικός λαός προσδοκά περισσότερη σταθερότητα στο εσωτερικό και επιτάχυνση των αποφάσεων που αφορούν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκάλεσε ο σεισμός και η οικονομική κρίση που προκλήθηκε και εξ αιτίας αυτού του γεγονότος.

Οι Τούρκοι αδιαφορούν για τις προτεραιότητες που επιθυμούν να επιβάλλουν στη χώρα τους όσοι βρίσκονται έξω από τα σύνορα της επικράτειάς τους. Τα κριτήρια αξιολόγησης των εσωτερικών τους δυσκολιών διαφέρουν πολύ, όχι μόνο από τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες, αλλά και από όσα θεωρούν σημαντικά πλούσιες μουσουλμανικές χώρες.

Η τουρκική πραγματικότητα όταν γίνεται αντιληπτή από τους συνομιλητές, τότε ο διάλογος, οικονομικός, πολιτικός, γεωστρατηγικός, εξελίσσεται, έστω και δύσκολα, με στόχο τη σύγκλιση των συμφερόντων. Όσο όμως το θέμα των S-400 παραμένει σε εκκρεμότητα, η Τουρκία θα αντιμετωπίζει σημαντικότατες δυσκολίες, ακόμη και αν φαίνεται ότι υπάρχει κινητικότητα στο θέμα των F-16.

Βαθύ χάσμα

Παρά τη νίκη του, ο Πρόεδρος Ερντογάν γνωρίζει ότι το ποσοστό που συγκέντρωσε δεν διαφέρει πολύ από την προηγούμενη προεδρική εκλογή, επιβεβαιώνοντας το βαθύ χάσμα που χωρίζει την τουρκική κοινωνία.

Ο Κεμάλ (Ατατούρκ) δεν ξεριζώνεται από την καρδιά των Τούρκων με ποσοστά της τάξης του 52%. Επειδή ο Πρόεδρος της Τουρκίας είναι πραγματιστής, έπαιξε μπροστά στο κοινό του με το όνομα Κεμάλ, γνωρίζοντας ότι αποχαιρέτησε με νίκη τον πολιτικό του αντίπαλο κ. Κιλιτσντάρογλου, αλλά συνεχίζει να υπολείπεται πολύ του Κεμάλ Ατατούρκ, ο οποίος αδιαμφισβήτητα συνεχίζει να κυριαρχεί στην πολιτική και κοινωνική τουρκική πραγματικότητα.

Σε αντίθεση με όσα γράφονται, ο νικητής των εκλογών της Τουρκίας θα αξιοποιήσει την ανανεωμένη εντολή του χωρίς να σπαταλά το εξασφαλισμένο πολιτικό του κεφάλαιο.

Με διαπιστωμένη την ένταση που έχει προκαλέσει στις σχέσεις του με τις ΗΠΑ, την Ε.Ε., τη Γαλλία, την Ελλάδα, την Κύπρο, αλλά και σημαντικές μουσουλμανικές χώρες, θα προσπαθήσει να δημιουργήσει όρους συνεργασίας που θα του εξασφαλίζουν απρόσκοπτη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας, διατήρηση των επενδυτικών ευκαιριών στη χώρα του, πολιτικό διάλογο με χώρες που δεν επικοινωνούσε, στήριξη της πιστοληπτικής ικανότητας με κάθε μέσο, ακόμη και με παραχωρήσεις σε τομείς που θεωρούνται σημαντικοί για την κυριαρχία της Τουρκίας, επειδή δεν λογοδοτεί σε καμία πλευρά του Κοινοβουλίου, αλλά και της τουρκικής κοινωνίας. Για να επιτύχει την πολιτική του υστεροφημία και να παραμερίσει τον Ατατούρκ αντιλαμβάνεται ότι του μένει λίγος πολιτικός χρόνος, ακόμη και μετά την τελευταία πολιτική του επικράτηση.

Η αγωνία της Δύσης

Οι αγορές γνωρίζουν ότι δεν επιτρέπεται να χαθεί η Τουρκία και δεν μπορεί να εκχωρηθεί το εύρος που προσφέρει ως καταναλωτής, προμηθευτής, αλλά και οδός προς τη Μέση και ευρύτερη Ανατολή. Ταυτοχρόνως την περίοδο που διανύουμε η Τουρκία, οικονομικά και στρατιωτικά, παρουσιάζει σημαντική κάμψη. Η ακύρωση μίας σημαντικής πολυκλαδικής άσκησης επιτρέπει να εικάζουμε την αδυναμία της χώρας σε λειτουργικά θέματα, στην επιστασία, στην οργάνωση. Όμως συνεχίζει να παραμένει μέλος του ΝΑΤΟ, των διεθνών Οργανισμών και υποψήφια χώρα προς ένταξη στην Ε.Ε.

Η νέα ηγεσία της Τουρκίας αναμένει πολιτική αλληλεγγύη και κατανόηση. Κάθε προσπάθεια να εξοβελισθεί η Άγκυρα στο ακρότατο περιθώριο θίγει την αξιοπρέπεια της πολιτικής ηγεσίας και του τουρκικού λαού και για να καλύψει τις ακρότατες προκλήσεις της υποκρίνεται ότι δεν κατανοεί την «εχθρική» συμπεριφορά των συμμάχων και μελλοντικών εταίρων.

Τα ελληνοτουρκικά

Στην κατηγορία των αντιπάλων, που κατά πάγια τουρκική τακτική μονίμως επιδιώκουν να εκθέσουν την Τουρκία, εντασσόταν και η Ελλάδα μέχρι τη στιγμή των σεισμών. Η πολιτικά αξιοπρεπής συμπεριφορά της Ελλάδας και η συνεπής ανταπόκριση στις μετασεισμικές ανάγκες δημιούργησαν ένα λεπτό πέπλο αμοιβαίου σεβασμού.

Το ερώτημα που απασχολεί τις δύο χώρες αφορά στη δυνατότητά τους να ενισχύσουν ό,τι έχει δημιουργηθεί στη βάση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και όχι της καχυποψίας που καταδυνάστευε επί πολλές δεκαετίες τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας.

Η απαίτηση των εξελίξεων στην περιοχή μάς ωθεί να κατανοήσουμε αμοιβαία τις ανησυχίες και τους φόβους των πλευρών.

Η πολιτική άσκηση που φαίνεται ότι απαιτούν με τις εκλογικές επιλογές τους οι λαοί των δύο χωρών έχει συντελεστή δυσκολίας πολύ μεγαλύτερο από αυτόν που επιβάλλει η αντιπαλότητα, η πόλωση και οι συγκρουσιακές τοποθετήσεις. Στις αναμετρήσεις του παρελθόντος στιγμιαίοι νικητές και ηττημένοι έμειναν στα πεδία των διπλωματικών και θερμότερων συγκρούσεων.

Σε τελικό απολογισμό, παρά τις εντάσεις και την οικονομική εξάντληση που επισώρευσαν οι αντιπαραθέσεις, η Ελλάδα επέτυχε σταθερή δημοκρατία και ουσιαστική συμμετοχή στο διεθνές γίγνεσθαι του 21ου αιώνα. Οι ευρύτερες γεωστρατηγικές επιλογές συμπεριλαμβάνουν την Ελλάδα στον προγραμματισμό.

Η Τουρκία αναζητά πολιτική και γεωστρατηγική ταυτότητα, παρ’ όλο που θεωρεί ότι ως περιφερειακή υπερδύναμη δικαιωματικά διαμορφώνει ακόμη και μονομερώς διεθνή πολιτική. Δεν μας απασχολεί αν έχει κοντύνει η Τουρκία στο διεθνές παιχνίδι. Μας ενδιαφέρει η δυνατότητα της διεθνούς κοινότητας να αντιληφθεί αν η Άγκυρα, μετά το σαφές πολιτικό και πολιτειακό εκλογικό αποτέλεσμα, θα επιλέξει δημιουργικές πολιτικές για τα συμφέροντα της Ευρωατλαντικής μας συμμαχίας.

Η Ελλάδα μεταξύ των αξιόπιστων συνομιλητών της διεθνούς κοινότητας για το μέλλον της περιοχής και της συμμαχικής μας σχέσης διατηρεί τη συζήτηση με την Τουρκία στο πολυμερές πλαίσιο που αποζητά το ΝΑΤΟ και η Ε.Ε., εξυπηρετώντας και τα εθνικά συμφέροντα χωρίς να ολισθαίνει στη διμερή διαπραγμάτευση με τον τρόπο που προσπαθούσε και συνεχίζει να προσπαθεί να επιβάλλει η τουρκική διπλωματία και το στρατιωτικό κατεστημένο, που ως ισχυρή παράμετρος εξακολουθεί να κυριαρχεί στην τουρκική δημοκρατία.

Η Άγκυρα κυρίως μετά τις εκλογές αναμετράται με τον διεθνή παράγοντα και στα τραπέζια των διαπραγματεύσεων θα προσπαθήσει να επανατοποθετηθεί διεθνώς. Τα περιφερειακά θέματα που επηρεάζουν διεθνή συμφέροντα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου έχουν τη δική τους δυναμική και η Αθήνα μαζί με τις υπόλοιπες πρωτεύουσες δημιούργησαν πλέγμα αντιστάσεων όταν η Τουρκία περιδιάβαζε στους δρόμους της συνεχιζόμενης αναζήτησής της μεταξύ Μόσχας, Τεχεράνης, Τρίπολης και Αζερμπαϊτζάν.

Όταν ο σύμμαχός σου αποδυναμώνεται από επιλογές και προτιμήσεις της ηγεσίας του δεν τον εξωθείς στην καταστροφή του και δεν τον θίγεις στην αξιοπρέπειά του. Η σταθερότητα των επιλογών της Ελληνικής Δημοκρατίας και η επιτυχής υλοποίηση της Εξωτερικής Πολιτικής επιτρέπουν την εξέλιξη διερευνητικών και την υλοποίηση ΜΟΕ με μία συμμαχική χώρα που μέσα από την εκλογική διαδικασία ανανέωσε την εμπιστοσύνη στον Πρόεδρό της και στη νέα κυβέρνησή της.

Το διακύβευμα δεν είναι η εσωτερική πολιτική που θα επιλέξει ο κ. Ερντογάν, αλλά η συζήτηση που θα εξελιχθεί μεταξύ Τουρκίας και Ευρωατλαντικής συμμαχίας συνολικώς και διμερώς μεταξύ Άγκυρας και των πρωτευουσών των συμμάχων της, παραδοσιακών και νεότερων.

Ευτυχείς οι πολιτικοί που παραμένουν στην ηγεσία των χωρών τους μέχρι τον πολιτικό τους θάνατο, αλλά τα κράτη συμβιώνουν και αναπτύσσονται και μετά τη στιγμή που επικαλέσθηκε ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος της Τουρκίας, για να ξεκινήσει με καθυστέρηση 23 ετών τον αιώνα της Τουρκίας, όταν για όλο τον άλλο κόσμο ο 21ος αιώνας ξεκίνησε το 2000.

Διαβάστε επίσης:

Η επόμενη μέρα στην Τουρκία: Και τώρα τι;

ΚΚΕ: Ζητά νέα εκλογική ενίσχυση για μαχητική αντιπολίτευση

ΠΑΣΟΚ: Φόβος για νέο γύρο… fake news από τη ΝΔ