14.10.2025
15:37
Ο Τραμπ έπεισε τον Νετανιάχου να δεχθεί τη συμφωνία – Μπορεί όμως να τον πιέσει να την τηρήσει;
14.10.2025
15:37
Στη διπλωματική νίκη που πέτυχε ο Ντόναλντ Τραμπ, ο αυτοαποκαλούμενος ειρηνοποιός που έχει διεκδικήσει το βραβείο Νόμπελ, αναφέρεται σε ανάλυσή του το Reuters, αναφέροντας ότι ηγέτες απ’ όλο τον κόσμο πέταξαν στην Αίγυπτο για την υπογραφή της ειρηνευτικής συμφωνίας για τη Γάζα. Ωστόσο, η πραγματική πρόκληση θα είναι να συνεχίσει ο Αμερικανός πρόεδρος να μπορεί να πιέσει και στο μέλλον τον Νετανιάχου να μην παραβιάσει τη συμφωνία, καθώς τα θολά σημεία είναι αρκετά, σημειώνει το ειδησεογραφικό πρακτορείο.
Οι πρόεδροι των ΗΠΑ, από τον Μπιλ Κλίντον μέχρι τον Τζο Μπάιντεν, δυσκολεύτηκαν να συνεργαστούν με τον ισχυρογνώμονα Ισραηλινό ηγέτη, και ακόμη και αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ έχουν απογοητευτεί από ορισμένες ισραηλινές στρατιωτικές επιθέσεις που θεωρούν ότι υπονομεύουν την πολιτική των ΗΠΑ.
Αλλά αυτόν τον μήνα, ο Τραμπ κατάφερε να πιέσει τον Νετανιάχου να αποδεχτεί το πλαίσιό του για μια ευρύτερη ειρηνευτική συμφωνία, ενώ παράλληλα έπεισε άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής να πείσουν τη Χαμάς να επιστρέψει όλους τους Ισραηλινούς ομήρους, το βασικό της μοχλό πίεσης στον πόλεμο.
«Η δύναμη του σχεδίου του Τραμπ είναι ταυτόχρονα και η αδυναμία του» – Τα θολά σημεία της συμφωνίας
Ωστόσο, η δουλειά θα μπορούσε να γίνει πιο δύσκολη από εδώ και πέρα, σημειώνει το Reuters. Το Ισραήλ και η Χαμάς παραμένουν έντονα διχασμένες σε πολλές πτυχές του σχεδίου 20 σημείων του Τραμπ και, καθώς το Ισραήλ προετοιμάζεται για τις εκλογές του επόμενου έτους, η προσέγγιση του Νετανιάχου μπορεί να αλλάξει καθώς προσπαθεί να διατηρήσει ενωμένο τον δεξιό συνασπισμό του.
«Εισερχόμαστε σε μια πολιτική χρονιά όπου όλα σχετίζονται με εκστρατείες και οι υπολογισμοί του Νετανιάχου μπορεί να μετατραπούν από την υποχώρηση στην πίεση και στην προσπάθεια να διασφαλίσει την πολιτική του επιβίωση», δήλωσε ο Νίμροντ Γκόρεν, πρόεδρος του Mitvim, μιας ισραηλινής δεξαμενής σκέψης για την εξωτερική πολιτική.
Η δύναμη του ειρηνευτικού σχεδίου του Τραμπ, δήλωσαν οι διπλωμάτες και οι αναλυτές, είναι επίσης η αδυναμία του.
Το έγγραφο που βρίσκεται στην καρδιά της συμφωνίας αφήνει πολλά απροσδιόριστα σημεία, και καμία πλευρά δεν συμφώνησε στην πραγματικότητα με τα ψιλά γράμματα κάθε όρου. Αυτή η ασάφεια ήταν το κλειδί για να πειστούν και οι δύο πλευρές να υπογράψουν, αλλά σημαίνει επίσης ότι ένα από τα πιο δύσκολα διπλωματικά έργα μόλις ξεκινά.
Μεταξύ των πιθανών σημείων τριβής του ειρηνευτικού σχεδίου του Τραμπ είναι μια συμφωνία σύμφωνα με την οποία η Χαμάς θα αφοπλιστεί και δεν θα διαδραματίσει κανένα ρόλο στη μελλοντική διοίκηση της Γάζας. Ενώ η Χαμάς σε γενικές γραμμές συμφώνησε με το σχέδιο του Τραμπ, η επίσημη απάντηση της ομάδας δεν έκανε καμία αναφορά σε αυτούς τους συγκεκριμένους όρους, και οι ηγέτες της Χαμάς έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι στην πραγματικότητα βλέπουν έναν ρόλο για τους εαυτούς τους στη διακυβέρνηση της μεταπολεμικής Γάζας.
«Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους αυτό (η συμφωνία) θα μπορούσε να πάει στραβά», τόνισε στο πρακτορείο ο Τζον Άλτερμαν, ειδικός στη Μέση Ανατολή στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών της Ουάσιγκτον και πρώην αξιωματούχος του Υπουργείου Εξωτερικών.
«Είναι δύσκολο να θυμηθούμε μια διεθνή συμφωνία που άφησε τόσα πολλά να διευθετηθούν αργότερα».
Ένας ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι ο Τραμπ εν μέρει ασκεί επιρροή στον Νετανιάχου γιατί υποστηρίζει σθεναρά το Ισραήλ σε άλλα σημαντικά ζητήματα.
Η πρώτη κυβέρνηση του Τραμπ αναγνώρισε επίσημα την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ και τα αμφισβητούμενα Υψίπεδα του Γκολάν ως μέρος της χώρας, δύο πράγματα που επεδίωκε εδώ και καιρό η ισραηλινή κυβέρνηση.
«Ένα πράγμα που έχει κάνει ο Πρόεδρος Τραμπ με το Ισραήλ… είναι ότι δεν προσπαθεί να είναι μεσοβέζικος», σημείωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος.«Ουσιαστικά, έχει σταθεί δίπλα στο Ισραήλ 100%… Αλλά χάρη σε αυτό, έχει καταφέρει να τους βοηθήσει να οδηγηθούν προς τη σωστή κατεύθυνση».
«Κλειδί» για την εφαρμογή της συμφωνίας οι εκλογές στο Ισραήλ
Ο Τραμπ έχει ανάμεικτες επιτυχίες όσον αφορά την άσκηση πολιτικής πίεσης στον Νετανιάχου.
Τον Ιούλιο, το Ισραήλ βομβάρδισε το συριακό υπουργείο Άμυνας στη Δαμασκό, ακόμη και όταν οι ΗΠΑ είχαν επισημάνει την επέκταση των δεσμών τους με τη νέα συριακή κυβέρνηση. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έδωσε πολιτική κάλυψη στη Γάζα στον Νετανιάχου για μήνες εν μέσω αυξανόμενων ανθρωπιστικών ανησυχιών μεταξύ Ευρωπαίων και Αράβων συμμάχων.
Αλλά τις τελευταίες εβδομάδες, έχει βγει στην επιφάνεια ένας πιο αυστηρός Τραμπ. Ανάγκασε τον Νετανιάχου να τηλεφωνήσει στον ηγέτη του Κατάρ για να ζητήσει συγγνώμη μετά από μια αποτυχημένη βομβαρδιστική επιδρομή που στόχευε τους διαπραγματευτές της Χαμάς σε αυτή τη χώρα τον Σεπτέμβριο. Τελικά, πίεσε τον Νετανιάχου να υπογράψει το σχέδιο των 20 σημείων του, παρά τις αμφιβολίες του Ισραηλινού ηγέτη.
Προς το παρόν, δήλωσε ο Άλτερμαν, ειδικός στη Μέση Ανατολή, ο Τραμπ πιθανότατα μπορεί να ασκήσει πίεση στον Νετανιάχου δεδομένης της σημαντικής δημοτικότητας του προέδρου των ΗΠΑ στο Ισραήλ.
«Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του Τραμπ είναι ότι είναι πολύ πιο δημοφιλής πολιτικά στο Ισραήλ από τον Νετανιάχου», είπε ο Άλτερμαν, «και μπορεί είτε να υποστηρίξει το πολιτικό μέλλον του Νετανιάχου είτε να το σαμποτάρει».
Στην ομιλία του ενώπιον του ισραηλινού κοινοβουλίου τη Δευτέρα, ο Τραμπ πείραζε παιχνιδιάρικα στον Ισραηλινό ηγέτη με τρόπους που έδειχναν ότι δεν ένιωθε την ανάγκη να φερθεί στον Νετανιάχου με ιδιαίτερο σεβασμό.
«Λοιπόν, βλέπεις, τώρα μπορείς να είσαι λίγο πιο ευγενικός, Μπίμπι, επειδή δεν είσαι πια σε πόλεμο», δήλωσε ο Τραμπ γελώντας.
Αλλά οι εκλογές του επόμενου έτους θα μπορούσαν να αλλάξουν τους πολιτικούς υπολογισμούς του Νετανιάχου με τρόπους που είναι δύσκολο να προβλεφθούν.
Οι ακροδεξιοί Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ και Μπεζαλέλ Σμότριτς θα μπορούσαν να απειλήσουν τον κυβερνώντα συνασπισμό του Νετανιάχου εάν εξοργιστούν αρκετά από την απόφαση να σταματήσουν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά της Χαμάς.
Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι η καθυστέρηση της παλαιστινιακής ομάδας σχετικά με τον αφοπλισμό θα μπορούσε να οδηγήσει τα δεξιά στοιχεία του συνασπισμού να πιέσουν τον Νετανιάχου να επαναλάβει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα, ουσιαστικά ακυρώνοντας τη συμφωνία του Τραμπ.
«Είμαστε προβληματισμένοι με το γεγονός ότι η Χαμάς εξακολουθεί, σήμερα, να δηλώνει ότι θα παραμείνει στην εξουσία στη Γάζα», δήλωσε τη Δευτέρα στο Reuters η Σίμχα Ρόθμαν, μέλος του κόμματος του Θρησκευτικού Σιωνισμού και του κυβερνώντος συνασπισμού του Νετανιάχου.
«Δεν είμαστε ευχαριστημένοι με καμία συμφωνία που δεν σημαίνει πλήρη παράδοση της Χαμάς... Δεν θα δεχτούμε καμία μερική νίκη» διεμήνυσε.
Ένα άλλο ζήτημα που θα μπορούσε να αποδειχθεί ενοχλητικό: μια διάταξη στο ειρηνευτικό σχέδιο που παραδέχεται την πιθανότητα ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους, την οποία οι αναλυτές λένε ότι οι περισσότεροι Ισραηλινοί θα δυσκολεύονταν να αποδεχτούν μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Ο Νταν Σαπίρο, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Ισραήλ, δήλωσε ότι εάν οι πολιτικοί της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης κάνουν έντονη εκστρατεία κατά της δημιουργίας ενός τέτοιου κράτους, κι αυτό θα μπορούσε να περιορίσει την προθυμία των αραβικών χωρών να πιέσουν τη Χαμάς να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της βάσει της συμφωνίας του Τραμπ.
«Αυτή ήταν μια πολύ σημαντική προσθήκη για να λάβουμε την υποστήριξη των αραβικών κρατών ώστε να κάνουν το καθήκον τους», αποσαφήνισε ο Σαπίρο.
«Εάν ο πολιτικός διάλογος απορρίπτει πλήρως και οριστικά την ιδέα ενός παλαιστινιακού κράτους, νομίζω ότι αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει τον ενθουσιασμό των αραβικών κομμάτων να αναλάβουν τους ρόλους που πρέπει να αναλάβουν» καταλήγει ο Σαπίρο στην ανάλυση του Reuters.
Διαβάστε επίσης:
Μέση Ανατολή: Αυτό είναι το όραμα του Τραμπ- Ισχυρός ο Νετανιάχου και χωρίς Παλαιστινιακό κράτος
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
